Зачаден извештај од Heavy Psych Sounds Fest

Минатиов викенд со Дамјан бевме на дводневниот Heavy Psych Sounds фестивал што оваа есен паралелно се одржуваше во Берлин и Дрезден. Скоро истите бендови за двата фестивалски денови, со тоа што првиот ден свиреа во едниот град, а за следниот се ротираа во другиот. Немаше подобар повод за дружба и мешање со локалната тазе избањата металска публика низ Берлин. Или што вика Дамјан, да ги слушаме истите три рифови цел викенд. Heavy Psych Sounds е фестивал од истоимениот лејбл кој се организира низ повеќе локации низ светот и воглавно служи за промоција на сопствените бендови и артисти. 

Heavy Psych Sounds Fest воглавно се занимава со стонер дум и сродни успорени металски и рокерски психоделични звуци, ама репертоарот е внимателно селектиран за да има варијација во тоа што го слушаш без да мора да проверуваш на флаерот кој бенд свири моментално. Првиот фестивалски ден беше закажан во Urban Spree, совршена локација и амбиент за да вдоми дешавка од ваков тип. Не знаев што да очекувам, а ме пречека онакво шарено место преполно со графити, постери од ивенти излепени еден врз друг, опкружено со галерии, уметнички работилници и една голема германска пивница во средина. 

Меѓу цело ова има и едно мало тесно клубче со спуштен плафон и феноменално озвучување за да ти ги запуши вените со ниско наштимани мрсни рифови и интензивни басови. Стигнавме некаде додека свиреа италијанците Tons. Бендот го дознав непосредно пред фестивалот и не знаев што да очекувам, ама беа одличен вовед во тие што ги знаев и следуваа во текот на вечерта. Земавме некое сомнително пиво за хидрација и почнавме да се клатиме со останатата публика која веќе беше во занос од претходните саати што плански одлучивме дека ќе ги прескокнеме. Иако фестивалот беше стигнат до вториот бенд од најавениот лајн-ап, целата дешавка почна лабаво уште рано дента.

После Tons следуваше мала пауза за да се намести легендарниот Ник Оливери со неговиот акустичен сет, па излеговме пак надвор малку да покиснеме на дожд и да го поправиме впечатокот од пивото со некое подобро. По мала дебата дали Ник Оливери дреме со нас на шанк или е некој што изгледа идентично како него, се упативме внатре каде што вистинскиот Ник Оливери веќе беше почнат. Очигледно сите ќељави чичковци со брада ми изгледаат исто. Не сум слушал доволно Kyuss или Queens of the Stone Age за да бидам превозбуден за неговиот настап, ама Ник Оливери соло со акустична гитара беше многу позабавен од што очекував дека ќе биде. 

Лом направен и весел, си исвире цел сет од песни што не верувам дека беа препознатливи за било кој во публиката, ама сигурен сум дека после години кариера и звучни бендови за тебе сакаш вака јако заебантски да се испукаш. Атмосферата веќе беше созадена од претходно, па некако само ѝ даде посебна нијанса. Добро интермецо измеѓу стандардното драње и дисторзии. Сигурно не е нешто што ќе го пуштам дома, ама би го гледал пак во секоја прилика.  

 

Acid Mammoth

Следни беа Acid Mammoth. Бенд кој всушност беше мојата инспирација да се отиде на овој стонерајски аџилак. Нивниот албум Under Acid Hoof ми е еден од омилените во последно време, па се наместивме малку понапред за да можат звучниците да нè оглуват прописно. Acid Mammoth се бенд од соседна Грција, не знам како до сега не свиреле во Скопје и рокаат дум метал што ги величи Black Sabbath и рифовите на чичко Тони Ајоми на најелегантниот можен начин. Испукаа феноменален сет, меѓу кои и баш тие наслови што дома ги имам изљуштено од слушање. Фалеа да се чујат  во живо насловната "Under Acid Hoof" и "Berzerker", ама се надевам дека ќе ги гледам пак наскоро на посебен концерт. 

Публиката тука некаде почна да се "штимa" за Belzebong, па клубчето во Urban Spree полека почна да го обвива уште погуста магла и мирис на вутра. Само што завршија Acid Mammoth излеговме заедно надвор со нив за јас да можам да ги замарам и да се сликам со нив. Бидејќи имав исконтактирано со бендот претходно, немаше потреба да објаснуваме кои се скопјаните дојдени да ги гледаат, па поседовме малку надвор со таткото и синот Бабалис да дискутираме за храната во нашите држави и кој како си поминува на фестивалот. Лабави комшиски муабети. Па, ајде наздравје, па да ни дојдете на гости, па фала фала ќе ви дојдеме и ние. Супер кул екипа се, најсериозно. 

Си го набавив и Under Acid Hoof конечно на плоча директно од нив, зошто глупаците од Juno.co.uk претходно некаде ми ја истресоа нарачката на последната копија што им беше на залиха. Кога влеговме на Belzebong не се гледаше бела мачка, а ни прст пред око внатре. Публиката чади како Цементарница, бендот на сцена настапува со димна машина и зелени светла, Дамјан стои до мене, а не го ни гледам. Не го гледам инаку зошто имам некоја глупа инфекција на левото око, ама озбилно беше многу задимено. Цела облека зачадена со вутра, таман да ме надушкаат полициски кучиња на аеродром.

 

Belzebong

Belzebong распалија. Бавни надувани рифови, бука и театрален настап каков што прилега за хедлајнери на еден ваков тематски фестивал. Единствениот контакт со публиката им беше кога ги вртеа инструментите кон нас кои спелуваа SMOKE OR DIE (колку што можеше да се прочита од целиот чад) измеѓу песните. Без вокали, без семплови, само стегнато прљаво грмење долги и спори стонерајки. Веројатно еден од најинтензивните бендови со марихуана како тематика што можеш да ги искусиш во живо, без разлика дали си немирен тинејџер или старо аро.

Некако се прибравме кај Дамјан дома, малку освежени од дождот и секој глув на различно уво ама пресреќни од првиот фестивалски ден. Вториот ден Heavy Psych Sounds Fest се одржа на поширок простор, Kreuzberg Festsaal, место што исто има огромен двор со место за седење, а дури и внатре има сепариња ако сакаш да се спружиш. Имаше повеќе бендови, ама дојдовме малку покасно зошто ни требаше подолг одмор после првиот ден. Се нацртавме баш за тие што ни беа познати од претходно. Lords of Altamont беа прилично досадни во живо, со настап што не ни беше баш по вкус, па ги отседовме надвор на времето што ете тој ден реши дека нема да врне. 

Вториот ден беше малку порокерски и психоделичен и супер промена од зачадениот мрсен дум од претходниот. Просторот за вториот ден повеќе прилегаше на нешто поразигран и мелодичен звук, па Black Rainbows одлично се вклопија. Сакам кога гледам бендови што свират искрено и ќефски, наместо тоа глумење лудило на Lords of Altamont. Во ред е тоа што помали бендови изводат ѕвезди, настапот треба да ти е самоуверен и стегнат, меѓутоа малку фали тоа да ти се испушти од раце и да испаднеш циркузант на сцена. 

 1000mods

 

Самата атмосфера беше полабава, немаше густи димови како првиот ден, дури и публиката се пошутка малку. Речиси како различен фестивал, ама доволно добар сам по себе за да овозможи поеднакво забавен провод. Хедлајнери беа 1000mods, уште еден грчки бенд што македонската публика ќе може наскоро да го види во МКЦ. Како најискусен бенд од повеќето на фестивалот, испичија крајно професионално, извртеа неколку песни што им ги знам од првиот албум и по некоја од поновите и баш би ги гледал пак. Можеби повеќе ќе прилегаа во клубчето од првиот ден и таму да рашараат малку, ама претпоставувам дека и покрај видливата варијација, двата фестивалски денови беа жанровски сегрегирани.

Не можеш такви думери да сместиш во ваква голема сала, а не беше сосема полна за жал. Веројатно тоа се должи на удобноста во дворчето надвор каде што пак служаш жанровски иста музика, ама некако подомаќински си го делкате пивото со другар ти залежани на маса. Баш таму надвор можеше да се примети кој како си прошол на првиот ден, ќе видиш по некоја позната фаца како исто се убедува да ја победи мрзата и да стане да влезе внатре. 

 

Сè на сè, супер дешавка. Одлична организација, а атмосферата скроз лабава и релаксирана. Ако си по овој звук, тогаш Heavy Psych Sounds Fest е најдоброто место да го искусиш прописно. Тешко дека би издржал на било каков друг метал фестивал на овие години. Замисли да треба да седиш на некоја третокласна верзија најголемите треш или блек метал имиња. Дај нешто вакво, нешто што најдиректно црпи од Black Sabbath, нешто што е најблиску до бендови како Sleep. Или рокче некое психоделично како саундтрек за возење на автопат. Далеку поприфатлива генерика. Ќе се отиде пак во следна прилика, на некоја друга локација можеби.

Плејлиста за лажни рапери II

Дојде тој период од годината кога треба да свртам некој муабет за новата музика што ми свиреше секојдневно на разни уреди. 2021 донесе еден куп изданија, ама повеќето што ги преслушав не ме испровоцираа доволно за да се најдат во општата музичка плејлиста за тековната година, па затоа мораа вака да бидат жанровски ограничени во уште една "Плејлиста за лажни рапери". Овие неколку албуми подоле не ги обединува квалитет, ниту се најдобрите изданија за 2021, ама ми оставија доволно силен впечаток за бидат собрани вака на едно место.

 

Има и некои што ќе останат за друга прилика и покрај жанровската припадност тука. Годинава пак пробав да го сконтам Tyler the Creator, му го слушав новиот албум Call Me If You Get Lost и упорно не ми лепи како и остатокот од неговата дискографија. Му ја ценам креативноста, ама не можам да најдам нешто што ќе ме закачи за музиката што ја нуди. Го рокав и Culture III од Migos на цел глас во кола за да го зајакнам мојот имиџ на сељак во црно бемве со затемнети стакла. Има неколку ствари на албумот што фино дрмаат, иако никогаш не сум бил љубител на бендот.

 

 

Дадов шанса и на новиот Nas, ама моето непопуларно мислење дека е преценет лик со само два добри албуми во цела кариера останува и понатаму исто. Дури и Eminem е таму досаден со гостувањето. Веројатно на дискографијата на Nas го паѓам тестот, па затоа "лажен рапер". Тврдам и дека It Was Written е класи над Illmatic, иако имам максимална почит кон тој албум како музичко дело и неговото место во историјата. 

Го вртев и The Off-Season, новиот на J. Cole, ама можеби треба да добие засебен поопширен третман наместо да го пикам во вакви листи. Не знам како му успева да е вака свеж цели шест студиски албуми. Со новиов албум дополнително си го зацементира статусот како еден од најдобрите црни рапери на оваа генерација. Ако не и најдобар, ама да почекаме Кендрик што ќе спука до крајот на годинава. 

Излезе и уште едно многу јако албумче од тотално непознат лик за мене кој има огромен потенцијал. Се вика GRIP, на Shady Records е, и потпали огромен пожар со Eminem соработка. Го преслушав албумот, ама ќе ми треба уште некое време за да ми легне, па да можам асално да оформам мислење. Во друга прилика за тоа. Да не обесувам веќе, идеме на плејлистата.

Kanye West - Donda

Кање можеби не е најдобриот рапер на денешницата или кога било, ама е дефинитивно најголемиот артист што е моментално жив, барем во музичкиот свет. Ајде, еве кажи кој друг музичар оставил таква трага како Кање оваа генерација или имал толку големо влијание во повеќе сфери. Колку кариери на мега-ѕвезди немаше да постојат без Кање, колку трачарски медиуми ќе пресушеа без неговите драми и од кај ќе јадеа кинезите што праат фејк копии на неговите патиките и облеката што ги дизајнира? 

Објавувањето на Donda беше театар цел август. Во буквална смисла, со три настани пред публика каде што Кање пушташе различни верзии од албумот кои постојано еволуираа. Кање е непресметлив до некоја мера, тоа ни е јасно со години наназад, ама па веројатно од таму и му доаѓа целата генијалост. Никогаш целосно задоволен, го снимаше и "поправаше" Donda до последен ден во соблекувална од стадион, за на крај наводно Universal да го објават без негова дозвола. Дури и да не е ова вистината, Кање бидува Кање до крај и пак прави медиумска галама. Има ли подобар маркетинг од Кање да биде Кање? 

Албумот го преслушав многу пати неделава. Воглавно ми се свиѓа. Хаотичен е, раштиман на повеќе места, ама имајќи предвид кај е Кање приватно и ментално во моментов, ова е резултатот. Donda трае саат и четириест и три минути. Џабе зборат дека песните се филери, кога не се. Кање сметал дека така треба да биде и толку. Donda e тоа што требало да биде и можело да се случи. Дали ќе ти залепи или не, тоа е друго. Се согласувам дека ако исфрлиш пола од албумот ќе се добие некаква покохерентна слика, ама дали тоа стварно ќе се дрзнаеш да го побараш ваков Кање којшто очигледно не е баш заузадан во реалноста?

Сликата погоре инаку не е официјалниот омот, туку омот што Кање го твитна кога го најави албумот лани летоска. Официјалниот омот е комплетно црна слика, само глупо беше да го шлакнам така на црнава позадина на Crapwerk. Прости, Кање.

Слушни: "Ok ok pt. 2", "Off the Grid" и "Praise God"

Logic - Bobby Tarantino III

Лоџик упорно одбива да одјебе. Ете, ланското помпезно пензионирање не му издржа ни една година. Ни тогаш не мислев дека е готово со него, одамна нема ништо ново да каже, ама сепак. Последен пат ми беше интересен на Bobby Tarantino II микстејпот, па мислев дека и ова ќе е такво лежерно, заебантско и забавно. Лоџик кога рапува така ќефски од љубов кон жанрот ми е најдобар. Си сака рап, сака да спука некоја рима. Албумите каде што настојува да буцне подлабоки теми некако не му функционираат, а неговото неоправдано големо его дополнително работи контра бидувањето паметен. Шефе, не си ни у 20-те најдобри, прекини.

Bobby Tarantino III е уште едно досадно, напорно издание што повеќе потсеќа на албумскиот Лоџик отколку оној од микстепјовите. Не тематски и концептуално, туку повеќе музички. Гласините дека ова е објавено само за да исполни договор кон лејблот некако звучат прилично вистински кога ќе ги пуштиш овие пола саат неинспиратвна музика. Вештината за рецитирање му е уште тука, очигледно паузата не му влијаела многу на формата, ама енергијата што обично знае да ја испука веројатно веќе зема инвалидска пензија. Буквално ништо на овој микстејп не успеа да ме чепне на било каков начин.

Слушни: Ништо не слушај од ова, пушти друго.

Pop Smoke - Faith

Уште не можам да ја прежалам прераната смрт на Пап Смоук. Го носам и на маица, две имам. За неполна година мејнстрим кариера изгалами повеќе од било кои други звучни имиња во хип-хоп и жанровите што гравитираат околу. Рашири дрил рап на секое ќоше во светот, па и после година и кусур откако го нема уште има фаци што го крадат или му оддаваат почит со стил инспириран од неговиот. Од бедни афрички гета до балкански, па и локални сокачиња. Звукот на Пап Смоук живее повеќе од било кога. Којзнае каде ќе беше сега.

Faith е неговиот втор постхумно објавен албум. Меѓутоа, за разлика од ланскиот Shoot for the Stars, Aim for the Moon,  тука апла се гледа дека поголемиот дел се крпеници од кратки студиски сесии, демо снимки и воглавно материјал што додека беше жив не бил објавен со причина. Не дека е лошо, ама има некои неопростливи "соработки" со имиња како Дуа Липа кои звучат премногу некомпатибилно. Претпоставувам дека целта била да се направи некој радио хит, ама едноставно не функционира такво какво што е. 

Дел од Faith стварно вози јако. Доколку албумот би бил покомпактен и без форсирање да му го залепат вокалот на различни жанрови на кои не пасува, тврдам дека би бил инстантна класика како неговите претходни изданија. Ова што е тука е само една предолга компилација, без јасна визија освен да донесе некој брз кеш на лејблот додека светот уште е заинтересиран за дрил музика. А, како и со повеќето вакви трендовски жанрови, јасно е дека има ограничен рок на употреба.

Слушни: "More Time", "30" и "Coupe"

Ed Scissor & Lamplighter - Joysville

Ед Сизор (претходно познат како Едвард Сизортанг) и Лемплајтер се музичкиот еквивалент на кнедла во грло. Мило ми е што се вратија после пет години од она лудилото Tell Them It's Winter. Искрено мислев дека Ед засекогаш батали музика, ама ете карантиниве пак го инспирале да спука некоја од тие криптичните поеми што ги шкрта врз мамурните битови Лемплајтер. Уште кога се најави иронично именуваниот Joysville, си создадов очекување дека ова ќе ми биде омилениото парче музика за 2021 и мило ми е што не сум разочаран, иако албумот уште некако пробува да ми продре под кожа како таков.

И, не е лесно баш. Треба соодветно расположение за да се препуштиш во оваа неотрезнета, меланхолична атмосфера и да го слушаш Ед Сизор како романтизира безнадежност. Секогаш е удобно кога домаќини се двајцава британци, ама треба да вдишеш неколку пати пред да пристапиш. Joysville е ремек-дело што споро гори и сигурен сум дека на долга стаза ќе ми исполни стастите и ќе ми прерасне во еден од најдобрите албуми што некогаш сум ги чул.

Слушни: "Nighttime", "Been a Minute" и "Picture a Day"

Опсесијата со Astroworld

Веќе цела година нема ден без да преслушам нешто од Astroworld, третиот албум на Тревис Скот. Дури и да не ми отсвири цел, задолжително свири некоја избрана група на траки. Албумот излезе летото 2018, ама не успеа да ми кликне на првите слушања. Изостана и од тогашната моја "плејлиста за лажни рапери". Околу година покасно додека ја средував музичката колекција решив да му дадам уште една шанса пред да го снема и од таму. Наместо тоа, Astroworld ми се всади засекогаш меѓу омилените воопшто, па од "неразбирање на трап жанрот" завршив со некоја речиси морбидна фасцинација со таков албумски примерок.

Иако основата на Astroworld е траперска, Тревис Скот никогаш не го држи звукот стрикно лимитиран на едно место. Целиот албум е шарен, вибрантен и неприкинато разигран. Постојано се случува нешто што го движи и анимира општиот амбиент, било тоа да се интензивните психоделични мелодии или аутотјунираните вокали кои некогаш смело извршуваат функција на засебен инструмент.

Всушност, целиот овој музички рингишпил ја пакува главната движечка инспирација на Astroworld. Албумот е инспириран од истоимениот забавен парк кој постоел во Хјустон додека Тревис Скот бил дете. "АстроВорлд" е срушен во 2005, а Тревис Скот кој никогаш не го преболел тоа што му го одземале на градот, со неговиот Astroworld се обидува да го оживее и преслика цело тоа искуство во музички концепт. Тематски, албумот секако не е за убавите спомени од светкави ролеркостери, ама можеш да  осетиш како си поигрува со одредени аудио мотиви и прави јасна паралела.

Возењето е феноменално и покрај тоа што можеби никогаш нема да си кликнеш со текстовите и темите со кои се занимава. А, не се ни труди нешто особено да ги доближи на начин на кој ќе ги разбереш. Тревис Скот веќе не е малото скромно дете од Хјустон што се обидува да се пробие на сцената што дави со лични теми за идентификација. Лирички, Astroworld обликува гламурозен рокенрол свет претежно несфатлив за обичниот човек, ама во еден удобен гостопримлив амбиент каде што не може да не ти е пријатно доколку ќе ја прифатиш општата идеја. Ако го пуштиш албумот, веќе си се качил на реквизитите што ги нуди овој забавен аудио парк.

Само што ќе почне "Stargazing" веќе знаеш дека нема симнување додека не сопре. Знаеш и дека не е секогаш за тематиката, туку и за расположението кое го создава. Дури и тоa спротиставување на музиката и текстовите ми е крајно симпатично. Кога ќе чујам вакви психоделични инструментали обично очекувам некој како Onoe Caponoe да рипне со поеднакво забегани теми, но Тревис Скот вешто ги проработува звучните подлоги без премногу да отстапи од сопствената реалност.

"Stargazing" иако е една од позанимливите ствари, не е ни отприлика пример за каков е Astroworld како целина. Ама, тука започнува и тоа носталгично трагање по загубениот "АстроВорлд" парк кое како суптилен мотив вибрира до крајот на албумот, коегзистирајќи со дрски парчиња како "Who? What!", на пример. Има некоја чудна меланхолија што се мотка околу и повремено отцепува друга димензија од Тревис Скот. Како некој друг пулс од неговото детство што дошол на албумот со копнежот по "АстроВорлд", можеби непокането и ненамерно.

Има еден таков момент на крајот на "5% Tint" каде што албумот за конечно ми прозборе и сфатив дека е многу повеќе од тоа што е видливо на површина, само што не го фатив тоа ептен првото слушање. Не знам како. Кратката мелодија со која завршува таа песна почна да ми предизвикува еуфорија и ежење по врат, онака секое слушање, а кога нешто такво ќе ти се случи со музика мора да копаш подлабоко и да пробаш да најдеш како и зошто.

Astroworld има повеќе такви "паузи" за интроспектива, спознавање и можеби потрага по сопствен "Луна парк". Знаеш, како кога на непознатo место ќе се сретнеш со познат. Усната хармоника на Стиви Вондер со која се одјавува "Stop Trying to be God" или хипнотичките сајзери на крајот од "Astrothunder" се убав пример за како Astroworld остава простор за едноставно да земеш длабок здив од панаѓурската гужва и бука. Фајронтската "Coffee Bean" има сличен ефект, но со сосема поинаков пристап.

Неограничениот пристап до продуценти и разни музички гости овозможил беспрекорен звук, дури и кога се чини дека има моменти каде се комплетно препуштени на експериментирање и импровизација. Секое парче од Astroworld е дело на десетина различни луѓе, нешто што ме тера да мислам дека создавањето на албумот било многу слично My Beautiful Dark Twisted Fantasy од Кање. Complex имаат една многу убава репортажа за снимањето на тој албум што милион пати сум ја читал и не престанува да ме фасцинира. Штета што документарецот за Тревис Скот, Look Mom I Can Fly едвај нуди поглед позади завесата на Astroworld, ама се надевам дека еден ден ќе добиеме фино склопена приказна за како настанало ова бескрајно шармантно ремек-дело.

Уште не сум убеден Тревис Скот е таков музички гениј како неговиот ментор и баџанак Кање, чии пак влијанија се очигледни на албумот и можеш да чуеш каде точно го дал својот благослов. Но сепак, очигледно е дека одлично ги има изрежирано сите учесници на Astroworld за да си ја овековечи визијата. Некогаш и такво спроведување на креативен импулс е клучно за успех. Како домаќин е исто феноменален. Astroworld прибира куп гости ко на куќна слава, ама онакви како Drake, The Weeknd, James Blake, Kid Cudi, Frank Ocean, Swae Lee, Tame Impala, Migos, 21 Savage, Don Toliver и други чија задача е вокално да ги оплеменат инструменталите и во ниеден момент не се чувствува дека некој е вишок.

Мислам дека нема песна што The Weeknd не ја направил поубава. Сериозно, залепи го на било што и чуда прави, растура и склопува одново. Затоа "Wake Up" се двои како една од повпечатливите на цел албум и веројатно е една од најприземјените. Истовремено е и The Weeknd песна и песна од Astroworld. Има и супер спотче режирано од Џона Хил лично, замисли. Но, од сите гости мислам дека во моментов најмногу сум навлечен на Дон Толивер во "Can't Say".  Штета што дечкото до сега функционира најдобро како гостин. Супер беше и кај Еминем на Murder, ама едвај до пола му го издржав соло албумот.

А, пази. Astroworld денес не е само албум. Во 2019 се случи и како фестивал, естетски спастрен да потсеќа на непрежалениот забавен парк. А, на промотивната турнеја Тревис Скот користеше и различни реквизити на сцена, ролеркостери и слично, што ирелевантниот Томи Ли проба да го наклевети за плагијат, како некој да се сеќава дека некое старо глам рок прдало некогаш лупал бубњеви на сличен ролеркостер. Темата е преглупа, онака ја спомнувам попатно во контекстов, испадна дека иста фирма ги правела сценографиите и на двајцата. Повеќе на линков ако те фура жолт печат.

Веројатно секој артист во кариерата достигнува една точка од која не може понатаму. Astroworld е тој магнум опус на Тревис Скот и албум со кој ќе бидат мерени сите други негови. Тргни од тоа што сам го кажува за албумот и како лично го доживува, до енергијата што неприканто пршти од секое ќоше во овие седумнаесет песни. Знам дека многумина се крстат во Rodeo, ама сметам дека Astroworld е најзрелото и најамбициозно дело на Тревис Скот каде што очигледно го вложил секој свој атом. Цел албум е слој врз слој врз слој и упорно секое преслушување изненадува со нешто ново. Не звучи како ништо друго претходно, особено не во жанр што знае да биде хомоген, а сигурен сум дека влијанијата од овој звук допрва ќе се чувствуваат.

Музичка плејлиста: Албуми од 2020 година

Таман сме околу средината на ова дно од година и тоа е супер време да ја стокмам мојата карантинска музичка плејлиста со овогодинешни изданија. Додека повеќето забавни индустрии се моментално во коматозна состојба, музиката воопшто не ни престана да свири, а и најмалку смее. 2020 година до сега донесе извонредни музички парчиња од сите страни на светот и за среќа имав време да асално преслушам добар дел од тоа што иницијално ми ги нашили ушите.

Во оваа прилика ќе ги одвојам изданијата што најмногу ме задржаа и инспирираа да чкртнам нешто за нив. Листата подолу не е по никаков редослед, ниту пак сум се одлучил за вториот омилениет албум од 2020 до сега. На прво место уште ми е Music to be Murdered By и знаејќи колку сум пристрасен, веројатно така и ќе остане. Во случај да не се читнеме пак на темава до крај на годинава, ги преслушав и новите изданија на The Weeknd, Dom & Roland, Pop Smoke, Metrik, Shabaka and the Ancestors, Denzel Curry, Mac Miller, Freddie Gibbs & The Alchemist, Joyner Lucas, InMost, Future, G-Eazy, Childish Gambino, Bohren & Der Club of Gorе.. не знам што друго? Има и од овие неколку јаки што за жал не ги собра во листата подоле сега, ама нека излезе уште нешто, па здравје може ќе стојат заедно со тоа.

Emancipator - Mountain of Memory

Кариерата на Emancipator ја следам речиси исто толку долго како онаа на Bonobo. Интересно беше да се посматра како Даг Еплинг постепено дивергираше од раните Bonobo влијанија за денес да е комплетно автономна сонична моќ. Не дека некогаш Emancipator беше во нечија сенка, ама често можеше да ги сретнеш во ист контекст бидејќи и двајцата музичари гравитираат околу сличен жанровски спектар. Но, изминативе години Emancipator фати еден правец кој многу повеќе ми пасува од последните изданија на неговиот постар колега.

Mountain of Memory е поглавје снимено во изолирано студио среде длабока шума во Орегон. Не знам што е со тие шуми таму, ама на таква локација е создаден и брилијатниот The Impossible Kid на Aesop Rock. Шумата избила нова енергија од Emancipator на овој албум, да создаде свет што е див, интимен и растеретен од секави допирни точки со нашата бетонска реалност. Mountain of Memory е речиси спиритуално прибежиште за аудиофили и за секој што трага по некаков музички спокој.

Слушни: "Awakenings", "Labyrinth" и "Iron Ox"

The Four Owls - Nocturnal Instinct

The Four Owls и целата таа High Focus екипа ми се врвот на сировиот британски подземен рап. Си владеат цел неграјмерски оддел таму и никој не успева да им се доближи. Nocturnal Instinct го чекав некои четири-пет години. Бувовите маваат дрско како и последниот пат на Natural Order, не ни очекував послаб технички перформанс. Но, во периодот измеѓу овој и претходниот нивен албум, скоро кај секој член посебно имаше некаква еволуција на звукот и стилот, па се понадевав дека ќе донесат дел од тоа и тука.

Сепак, Nocturnal Instinct воглавно опстојува некаде на истата линија како и претходните нивни ствари, со минимални звучни новитети. Баш поради тоа, дел од албумот е лимитиран од сопствениот стандардизиран шаблон, а најсвежата енергија се соработките со имиња како Masta Killa, R.A. The Rugged Man, Roc Marciano и секако Примо како гостин-продуцент. Иако и во оваа прилика The Four Owls формулата е функционална, мислам дека е последниот пат што ќе се извлечат без некоја значителна иновација.

Слушни: "Honour Codes", "Coming Home" и "100% ft. DJ Premier

Tom Misch ft. Yussef Dayes - What Kinda Music

По забавниот Geography од 2018, Том Миш се враќа со ново издание, овој пат соработка со британскиот џез тапанар Јусеф Дејс. What Kinda Music е колоритна фузија на жанрови која упорно бега од јасна дефиниција. Двајцата доаѓаат од различни музички школи и прецизно се надополнуваат во непостојана и разиграна целина. Расположенито кое преовладува на албумот е единствено, но творечката слобода кои двајцата ја користат им овозможува да го пренесат низ повеќе тематско различни парчиња и секогаш да звучи супер.

Албумот е еден од оние за кои ми требаше време да му ја најдам точната намена. Ако ти треба саундтрек за лабави ноќни возења во полу-празен град, ова е тоа. A, кога убаво ќе ти легне, ќе почнеш да се фокусираш исклучиво на перкусијата и на тоа како Дејс владее со тапаните. Тоa значи дека е време да ти отсвири цел Black Focus.

Слушни: "Tidal Wave", "Nightrider" ft. Freddie Gibbs и "What Kinda Music"

Muffler - Thousand Planets

Мислев ќе отиде летово без добар драм ен бејс. Во последно време ретко налетувам на издание што континуирано ќе ми свири и ќе ме убеди да му се навратам месеци покасно. Не знам дали жанрот е проаѓа низ некоја тапа фаза или малку јас сум се одвоил, ама со оглед на тоа што уште често ми свират некои постари изданија - веројатно ќе е првото. Muffler е еден од оние неколку ликови што го имаат совладано ликвидфанк звукот до перфекција и упорно удржуваат некаков златен стандард. Уште во првите минути ми беше јасно дека ова тој албум што ќе го преставува жанрот во мојата плејлиста со музики од 2020.

Thousand Planets е компактно парче од само триесетина минути, ама е доволно згуснат за времетраењето да му е занемарливо. Секоја трака е зрело формирана, препознатлива и соодветно позиционирана во звучниот колаж и нема ништо вишок што би фаќало простор. Албумот пршти со емоции, свежа енергија и создава еден чудно пријатен носталгичен амбиент каде слободно можеш да си тагуваш што оваа година концептот на изгрејсонце после журка е укинат.

Слушни: "The Inner Healer", "Thousand Lakes" и "Planets"

Tycho - Simulcast

Неспорно е дека Скот Хансен e исклучително талентиран музичар, креативен и посветен. Секој Tycho албум сведочи за тоа колку може да си иновативен во жанр каде ако малку се опуштиш и клизнеш може да завршиш како музика за лифт или позадински звуци за мали огласи на локална телевизија. Хансен низ годиниве успеа да се дотурка и до некоја пост-рок територија, внимателно комбинираќи ги електронските амбиентални апстракции со поогрански звук. Да речеме дека функционираше до оној момент кога лани на Weather шлапна и вокали. Албумот доби и Греми номинација, а јас после неколку неуспешни обиди да го заслушам го исклучив засекогаш.

Simulcast е некој вид продолжение на Weather, меѓутоа без вокалите што ја гушат карактеристичната опуштена, сонлива атмосфера и го прават Tycho да звучи како средношколски The XX кавер-бенд. Ваквата музика сакам да ми раскажува без вокали, а Tycho секогаш бил мајстор за тоа. Simulcast е точката каде што го судира звукот од Weather, па и Epoch, со постарите изданија. Резултатот е сосема слушлив, баш поради тоа што таа колизија на повеќе тонални пејзажи доаѓа некако природно и без да звучи дека Хансен направил чекор наназад за да задоволи некаква си публика.

Слушни: "Outer Sunset", "Into the Woods" и "Alright"

Bishop Nehru - Nehruvia: My Disregarded Thoughts

Не сакам да кажам дека Bishop Nehru е име за кое светот допрва ќе слушне. Неколку пати така пророкував за Dillon Cooper, K.A.A.N, Chris Webby и неколку други млади рапери и промашив. Некои ги снема од секаков радар, други се посраа, некои уште не можат да најдат издавач... Мислам дека само Denzel Curry има некаков значителен успех денес од тие на кои некогаш сум се кладел. За Bishop Nehru нема мнгоу да паламудам. Ќе кажам само дека не знам многу тинејџери што за многу кратко време оствариле соработки со Примо, Madlib и MF Doom, или па отварале за Wu-Tang на европска турнеја.

Nehruvia: My My Disregarded Thoughts е сертификатот на кој пишува дека овој млад дечко е роден да го прави ова. Има вештина да спои неколку хип-хоп школи и притоа да цврсто да си го одржи сопствениот идентитет и печат, што е можеби ретка дарба. Не звучи како да е оптеретен е тековните трендови во индустријата, а пак без проблем може да навигира низ нив. Хиперпродуктивен е, а пак грото од тоа што ќе го чуеш е со исклучително висок квалитет. Не дека е некое мерило, ама ако допрел вака и до лажни рапери како мене, можеби треба да му дадеш шанса.

Слушни: "WhyDoesTheNightSkyTalkToMe?", "In My Zone" и "Me & My Thoughts"

Низ дискографијата на Еминем: Music to Be Murdered By

Мислев дека само еднаш во животот ќе ја имаме привилегијата да се разбудиме со тазе излезен ненајавен Еминем албум. Не очекував дека баш вака ќе започне музичката 2020, со вакво пријатно изненадување откако минатата година не беше особено дарежлива кон моите музички потреби и вкусови. Но, Music to be Murdered By колку што ми беше добредојден, толку и ми беше тежок за варење. Revival имаше нејасна цел за некакво "воздигнување" на неговата и онака здрава кариера, па разбирливо ненаклонетите критики кон тој албум дадоа причина на маестралниот преклански Kamikaze. Што е ова сега?

На првите слушања не успевав да го сфатам мотивот зад Music to be Murdered By. Се разгалив со накурчен и дрзок Еминем, а овде не наидов на таков. Kamikaze ме навикна на тој милитантен и испровоциран Еминем кој сега на овој албум е малку стишен. Па, така при првиот викенд со Music to Be Murdered By на рипит, промашив да сконтам дека сега "провокацијата" е всушност само неговиот порив за создавање музика, изразување, за рап. Не мора да војува со критичари, колеги и публика за да биде интересен или релевантен. Откако исклучив некои влезни параметри, Music to be Murdered By почна да ми станува подобар и пологичен со секое наредно слушање. 

Инспирацијата од Алфред Хичкок благо споен со омот кој сигурно тенденциозно потсетува на The Eminem Show и неколкуте тематски скитови можеби ќе те прелажат дека ова е концептуален албум, ама не е. Можеби еден ден ќе доживееме и таков, ама ова не е тоа. Music to Be Murdered By е ишаран со различни теми и идеи, воглавно својствени за нивниот автор кој уште еднаш докажува дека нема намера до сопре и покрај тоа што се доближува до пет банки. Еминем на албумов звучи витално, расположено и не личи толку оптоварен како претходно. Не се труди да се докаже по секоја цена, не се брани, ама не ни напаѓа со цела снага. Да, има стандардни Еминем закачки се разбира, не е ова госпел албум, ама не се главната струја на Music to Be Murdered By.

Продукциски, Music to Be Murdered By е шарен и широко распослан, ама пак не излегува од рамките на рап. Изборот на инструментали е соодветен со темите и ги нема одвратните поп-рок семплови од Revival, мило ми е што таа лекција мораше да ја научи. Сигурен сум дека никогаш веќе нема го чуеме Еминем како рецитира врз такви хорори. Значи, може да имаш певливи рефренчиња без да семплаш глупави певливи рефренчиња. Тука и гостите се добро пречекани, а домаќинот е технички спремен повеќе од било кога дури и за оние кои доаѓаат од друга рап школа. Чувме уште на минатиот албум како Еминем може да извози трап бит без да звучи како старец што неуспешно се обидува да е кул кај младите и мило ми е што на Music има повеќе такви екскурзии.

За фановите од поодамна, тука е Ројс и екипата од несудениот Slaughterhouse бенд (без Џо Баден, нормално) и неколку парчиња кои звучат како да се отцепени од The Eminem Show или Encore. Фали уште Нејт Дог да стане од гробот да го запее рефренот на "I Will" и да си сигурен дека е песна од 2002, а не 2020. Многу ми е интересно како во повеќе прилики на албумов слушнав Еминем од повеќе периоди без да звучи неприродно до степен да е пародија на себе. На Revival имаше неколку такви пропаднати обиди да се рекреира самиот. Овде е очигледно ослободен од сопствениот творечки товар и туѓите очекувања, па некако слободно успева да маневрира низ овие шеесетина минути со различни стари и нови стилови.

Да, Music е огромен, долг албум. Дури и да ги извадиш тие четири-пет скитови од вкупно 20 траки, пак е џиновски. Има неколку песни каде што темата е толку слична и само го прават непотребно долг. Можеби затоа ми звучеше толку идејно раштиман на почетокот. Малку е заморно да слушаш толку возрасен човек како пее за очувот или пропаднати врски. Јасно ни е дека вторава тема му е задолжителна на секој албум, ама досадно е кога упорно ни се презентира истата приказна. Сакам повеќе соработки со Андерсон Пак отколку со Ед Ширан. Знам дека Еминем ќе шлапне јако кај и да го ставиш, ама подобро лепи кога се држи до матичниот жанр и она што е на тој спектар.

Албумот би бил посимпатичен така покомпактен, еве да ги избришеме "In Too Deep" и "Farewell" за почеток, ако може. Секој албум има по една "Drug Ballad", ама овде се повеќе. Но, останатото е баш она што го размислував после Kamikaze, ама не очекував дека ќе се случи толку бргу. Ова е тој следниот природен чекор на Еминем и сигурно нема да се пензионира туку така, особено кога е на сопствениот технички и лирички врв без разлика што ќе го одјебат како остаток од некое друго време. Kamikaze е веќе класика, сакал ти или не. Сега прашањето е колку време ќе му треба на Music to Be Murdered By да се допише до него.

Види такоѓе:

• Низ дискографијата на Еминем: The Slim Shady LP
• Низ дискографијата на Еминем: The Marshall Mathers LP 
• Низ дискографијата на Еминем: The Eminem Show
• Низ дискографијата на Еминем: Relapse
• Низ дискографијата на Еминем: Recovery
• Низ дискографијата на Еминем: The Marshall Mathers LP 2
• Низ дискографијата на Еминем: Revival
• Низ дискографијата на Еминем: Kamikaze 

Плејлиста за лажни рапери во 2018

Ќе завршеше годинава, а јас немаше да стигнам да ја споделам музиката што ги оплемени моиве уши, ушите на гостите, комшиите и заглавените во сообраќајниот метеж. Иако рапов е само симболичен дел од музиката што ја слушам, годинава изданијата од другите жанрови на кои сум наклонет не ме допреа нешто посебно, па затоа оваа плејлиста е фокусирана на рап и музика која мислам дека гравитира околу хип хоп. Како лажен рапер не би можел точно да знам. 

Една работа сепак си ја знам со сигурност - Еминем го има албумот на годината. И, тоа не како рап албум, туку ми е омилено издание за 2018 од сите музички жанрови. Kamikaze не само што ми приреди слушачко уживање, туку предизвика и галама што уште трае и ме забавува. Не можев да замислам дека Еминем пак ќе разгневува луѓе со провокации како пред петнаесет години и со музика што ја заобиколува публиката која е повеќе наклонета кон Ријана и Бијонсе.

Сега Еминем настрана, да видиме кој друг си порапува годинава до сега и што најдолго се задржува низ мојата секојдневна плејлиста. Преслушав многу. Интересни ми беа новите албуми на Mac Miller, Royce da 5'9, Kanye, Kid Cudi, Phora, Ryan Caraveo, 6LACK, Post Malone (ова повеќе е поп отколку рап, така?) и екипата од High Focus Records, ама во оваа прилика ќе ги издвојам овие неколку. Изданијата се наредени по азбучен ред.

A$AP Rocky - Testing

За оваа A$AP багра имав многу поразлично мислење претходно. Колку и да се сметам себе отворен кон секаква музика, имав впечаток дека е некое надркано полуписмено средношколско срање, па некако упорно ги заобиколував артистите со A$AP во името. Можеби и не грешам целосно, меѓутоа Роки со албумов не е воопшто таков. Слаб сум на музика која ги превиткува рамките на жанрот, а Testing е баш супер пример како се маневрира против таква истрошена хомогеност и не зборувам само за рап.

Чув нешто од претходните ствари на Роки, ама Testing некако најмногу ми се залепи за уши. Не сум премногу запознаен со звукот што се нарекува клауд рап и не знам овој албум колку спаѓа во таа класификација, ама ми се свиѓаат овие пеесетина минути. Продукцијата нема граници. Надреален колаж е од различни експериментални звуци, психоделии, дисторзирани басови, искршени мелодии и неочекувани семплови врз кои одлично се лепи харизматичниот глас на Роки. Testing е и нешто што би го препорачал на публиката која не се воздржува да ужива во Yeezus иако се работи поразлични стилови.

Слушни: "Tony Tone", "Fukk Sleep", "Changes" и "Praise the Lord"

Buddy - Harlan & Alondra

Овој млад дечко поддржан од Фарел Вилијамс годинава го направи она што Андерсон Пак го постигна со Malibu. Споредбата можеби ми е крајно лаичка, меѓутоа двата албуми ми имаат сличен шизички вајб. Harlan & Alondra е фанкерски разигран, интроспективен, неретко љубовен, похотен и исклучително заразен. Што им ставаат во таа калифорниска вода, не ми е јасно. Но, лежерниот стил на Бади не значи дека ќе те остави комплетно да се раскомотиш и ти, некогаш зачекорува и по посериозни патеки. Црно дете од Комптон е, сепак.

Harlan & Alondra e eден од најубавте албуми што ги чув годинава. Шармира на прво слушање, не можеш да останеш имун на енергијата што ја содржи. Жеден по уште музика од Бади, налетав на некој микстејп од 2014 што се вика Idle Time, па додека сум тука сакам и тоа да го препорачам. Стилски за нијанси поразличен, а е поеднакво квалитетен. Бади има неверојатен талент и се дружи со правите фаци што знаат како да го негуваат тоа, па едвај чекам да видам што ќе му биде следниот ангажман.

Слушни: "Speechless", "The Blue", "Black" и "Shine"

Cypress Hill - Elephants on Acid

Уф, колку и да уживам во Elephants of Acid, нешто ми се чини дека е една од оние ситуации во кои после некое време заборавам дека постои албумот. Така лани привремено се напалив на Humanz од Gorillaz за сосема да го изумам додека не издадоа нов албум оваа година. Кога сакам да слушам Cypress Hill обично ги вртам првите три-четири албуми. Дури и Temples of Boom некогаш ми е сосема доволен. Остатокот од дискографијата некако не ми ги задоволува слушачките потреби.

Затоа и бев малку скептичен за Elephants on Acid. Што ќе ми е нов Cypress албум, што уште може да ми пренесат? На мое големо изненадување, си кликнавме многу брзо со овој звук тука. Целосно продуциран од Диџеј Магс, албумот ме потсеќа баш на старите мрачни надувани Cypress Hill, без да осетам дека насилно го постигнале тоа. На прво слушање ми звучеше некако пренатрупано со сите тие интермеца меѓу песни, ама после неколкуте следни сфатив колку е уствари феноменално. Се отворил Магс тука, браво.

Додека ми траат сесиите со Elephants on Acid, ќе го означам како еден од поинтересните албуми од 2018 кои не ги очекував. Скоро излезе, уште сум под импресии и уште не сум го ставил во иста плејлиста со раните Cypress Hill албуми, можеби тоа е тестот што треба да го помине за да го вртам поредовно и во иднина.

Слушни: "Jesus Was A Stoner", "Warlord", "Locos", "Blood On My Hands" и "Crazy"

Denzel Curry - TA13OO

TA13OO беше најавуван како албумот што "ќе ја смени играта". Приметувам дека бројни рапери целат да направат дупка во тој популарен мамбл рап меур што е некако доминантен во мејнстримот, па истапувањето на Дензел Кари ми изгледа како да носи сличен мотив. TA13OO е моќен албум, како продукциски така и од лирички аспект. Стилот што е обликуван на албумот е доволно модерен за да може да се обраќа кон поширока публика, но истовремено и смело ишаран за да продре и подалеку од жанрот, па веројатно е само прашање на време кога ќе си го најде патот до различни парови уши.

Кари е повеќе познат по глупаво меме последниве години, па се понадевав дека возбудата околу новиов албум ќе успее поскоро да ја донесе таа "промена на играта" и ќе фрли светло кон неговите вистински квалитети. Безкомпромиснот звук и поетската проникливост на експерименталниот концептуален TA13OO заслужуваат да бидат истакнати на многу повисока позиција.

Слушни: "Black Metal Terrorist", "Super Saiyan Superman", "Clout Cobain" и "Switch it Up"

J. Cole - KOD

Џеј Кол веќе подолго време ужива голема почит на сцената со неговиот "освестен" опус. KOD можеби малку отскокнува од неговиот потрадиционален звук, но компактноста на времетраењето на албумот го прави лесно достапно ова негово стапнување кон благи траперски фазони. Промената во продукцијатата и начинот на рецитирање го правда како обид да ги доближи своите пораки и до таа публика. Чудно ми е како тој звук "инспирира" толку многу луѓе да се ориентираат натаму, нели саундклауд трапов требаше да биде тренд со ограничен рок на траење како дабстеп?

Без оглед на тоа дали се работи за маркетиншка финта или чист субверзивен потег, KOD е далеку од трап албум и аутотјунови. Претежно флоуто на Кол во неколку наврати тера во таа насока. Тематски KOD е на повеќе страни, делумно врзани во и акронимот кој го носи името на албумот, кои сите ги спојува една поголема слика на која Кол има исцртано мотиви од различни зависности. Можеби работите кои ги третира тука и не се некое откровение, меѓутоа начинот на кој ги презентира го оправдува фактот што неговото име стои меѓу најголемите живи рапери на денешницата.

Слушни: "Kevin's Heart" и "ATM", другите што се многу подобри скржаво ги чува настрана од јутјуб.

Logic - Bobby Tarantino II

Оваа година во многу прилики пред Kamikaze тврдев дека Лоџик е најдобриот жив рапер, a како и другите рапери и сам си го мисли тоа. Само што за разлика од повеќето, Лоџик некако има поцврста основа за да се расфрла со ароганција и да биде самоуверен во таа насока. Но, со последниот албум што излезе неколку месеци после овој Bobby Tarantino II микстејп упорно се труди да го убеди цел свет за неговата позиција во рапот и искрено кај мене потфрли малку.

Има толку добри теми на кои може да се фокусира, како што и го прави тоа со еден солиден дел од неговата дискографија, меѓутоа на Young Sinatra IV тргна да го спасува бум-бап рапот кој можеби и не мора да биде спасен од Лоџик. Но, затоа на Bobby Tarantino II отвара оган насекаде. Таков Лоџик сакам, да превртува ствари наопачки, впрочем како што сакаат и Рики Морти на интрото од микстепјот. Bobby Tarantino II ми е омилено издание на Лоџик после Under Pressure и дефинитивно едно од најдобрите раперски за оваа година.

Сакам кога Лоџик е без кочници и тематски ограничувања кои сам си ги поставува, а тука со Боби Тарантино персоната е баш таков. Тоа и го прави еден од најмаркантните рапери на денешницата веројатно, па затоа и не ми е јасно како некогаш се форсира во тесни ќошиња. Ваков рап сакам да слушам во 2018, да го оставиме звукот од деведесетите таму.

Слушни: "44 More", "Wizard of Oz", "Contra" и "Warm It Up"

Низ дискографијата на Еминем: Kamikaze

Вечерта кога Еминем објави краток тизер за нова песна никој не очекуваше дека сабајлето ќе се разбудиме со цел нов албум. Kamikaze пристигна сосема изненадно, без никаков маркетинг и најава, и еве веќе трет ден ја дрма рап сцената, мојот дом, канцеларијата и колата. Реално, никој не го очекуваше Kamikaze толку брзо после ланскиот кобен Revival. Дури ни по оние неколку траки што Еминем ги испука последниве месеци каде што беше евидентна неговата разочараност со лошите критики за тој албум, па макар и што беа потсетник дека сепак најдобро функционира кога е предизвикан и нападнат.

Откако Revival му ја расклати позицијата на сцената, Kamikaze е логичниот следен чекор. Овој пат има што докажува, превземе и одбрани. Уште при шестминутната воведна трака "The Ringer" ти е јасно дека ќе слушаш вистински рап албум што ќе ти ја камиказира ерекцијата низ покрив. Римите му се свирепи, инструменталите не се беден мараканест тезгарски поп рок како на претходните албуми, нема "експериментален" флоу и нема глупави фори за атер на игра на зборови, туку темите се стегнати и прецизни. Нема ни тажни балади, ни гостувања од Ријана, Бијонсе и слични. Замисли, пак има што да зборува и дојден е со список на луѓе за отстрел.

Да, омотот е омаж на Licensed to Ill

Многумина наебуваат од накурчениот оган што го отвара. Критичари, новинари, политичари, мамбл трап жанрот, фаци како Lil Pump, Lil Yachty, Machine Gun Kelly, Die Antwoord, Tyler the Creator, Charlamagne, Akademiks, Joe Budden па дури и Drake иако Пол Розенберг го негираше ова на Твитер. Некогаш се знаеше дека ако Еминем те закачи на песна, толку е од твојата репутација или кариера. Денес имињата од листата погоре се обидуваат да глумат поласкани од овој потег. Иако не верувам дека е импактен како порано, мило ми е што го гледам пак во ваква борбена состојба. Свесен е и он дека некои небитни фаци премногу се опуштиле и ќеф ми е како се обидува да ги научи каде им е местото. 

Сепак, Kamikaze не го движи само оваа струја. Јасен му е ланскиот пад, самокритичен е и не го прави тоа лигаво и неинспирирано како тогаш, туку баш вешто и самоуверено ги потенцира работите кои успеал да ги подобри притоа без да звучи како повреден средовечен маж. Ова е веројатно тој звук и концепти што недостасуваа на Revival и иронично е што можеби никогаш немаше да го чуеме ова без тоа гомно од албум. Целиот овој нов материјал е издигнат врз гробот на Revival и тоа е сосема во ред. И, сите што последниве години серат дека Еминем не е истиот без дроги, Kamikaze e тука да ги предомисли. Еминем го движи друг порок - гневот. Па, можеби и гневот кон себе е најодговорен за квалитетот на Kamikaze, додека имињата што ги расклоца се само колатерална штета. 

На овој албум успеа и конечно да се прости со D12. Никогаш таа приказна не беше официјално завршена и сега конечно е. Бендот е мртов. Ми се свиѓа тоа што на последниве албуми успева да затвори одредени емотивни животни приказни што јавно ги презентираше низ кариерата. Мајка му, Ким, ќерќите и сега конечно и D12. Но, најбитно е што успеа да се прости и со сам себе. Kamikaze има некој Слим Шејди шмек, меѓутоа е различен и било каков претходен Еминем или некоја од неговите персони. Ова е тој Еминем што може да егзистира и на денешната сцена и тоа со бескомпромисната енергија што ја немам осетено од The Eminem Show навака.

Kamikaze има само 13 траки кои вкупно траат околу 45 минути. Сосема доволно за да се олесни вака искрено како некогаш, а без да изгледа како бледа копија на себе. Продукциски албумот звучи модерно, баш онака како што би било логично да звучи Еминем во 2018. Жалам што нема ниту една трака од Дре, ама барем го нема неупатениот Рик Рубин, туку инструменталниот дел е покриен од низа помлади продуценти кои очигледно добро знаат како треба да звучи ваков рап денес. Дури и трап инструменталите на кои се подјебава со Migos се супер подлога да докаже поента и да брцне во тој звук без целосно да му се предаде.
 

Рано е да се одреди точната историска позиција на Kamikaze во моментов, албумот е само еден викенд стар, ама веќе налепи многу позитивни рецензии, акумулираше доволно контроверзност за да се збори уште долго. Можеби Ем ја доби борбата за тронот, меѓутоа ако воопшто постои војна, веројатно не е завршена. Баш кратко пред Kamikaze дискутиравме со Бојчо дека Лоџик e најдобриот жив рапер во 2018, сега не сум сигурен каде да си го пикнам тој заклучок. Годинава излегоа еден куп добри рапови, меѓу најдобрите ми се Bobby Tarantino II на Лоџик и KOD на Џеј Кол, Дензел Кари издаде многу добар албум исто, па конкуренцијата е некако тесна. Сепак, Kamikaze во моментов води кај мене макар и што причините се крајно субјективни. Иднината ќе биде занимлива сепак, зашто Еминем конечно доби облик соодветен за новото време. Веќе се очекуваат и најавуваат следни проекти.

Знаеш ли за "Сизиф", знаеш ли?

Колку и да се трудам да ја следам домашната алтернативна музика, некогаш ќе се случи радарот покасно да го фати она што почнало да се појавува во периферијата на музичкото подземје. Таму ги затекнав Pluto's Doubts лани со "Самоглад", а во меѓувреме тие истуркале долгосвиречко издание на врвот на ридот и застанале рамо до рамо со најдобрите на сцената. Скоро успеав повторно да воспоставам контакт со музиката на бендот откако во плејлистата ми влета нивниот прв албум Сизиф, објавен кон крајот на минатата година. Од тогаш неприкинато свири секаде каде што имам уред што може да пушти музика.

Сизиф со својата разнобојност смело одбива прецизна жанровска дефиниција, иако во суштина е рок албум. Pluto's Doubts се бенд кој очигледно не се напрега да звучи како ништо друго, па оттаму и доаѓа таа вибрантна уникатност; приоѓаат сосема самоувeрено, од автентичниот поетичен пристап кон текстовите до целиот спектар на емоции низ кој пулсираат деветте композиции на Сизиф. Иако вешто шараат низ различни стилови, пак успеваат да ја задржат автентичноста.

Кога првенче од ваков млад бенд звучи толку отмено и сериозно, не треба да си којзнае колку музички писмен за да го согледаш сировиот талент. Елегантните, стегнати аранжмани и стиховите што ќе си ги потпевнуваш по цел ден не профункционирале случајно. Очигледно е дека бендот знае кај тера и што прави, па лесно се препознава производот на искрена љубов и посветеност. Ова е тоа што се случува кога слoбодно и неоптеретено пренесуваш идеи во музика. Длабок наклон. Ремек-дело од прва.

Сфатив дека Сизиф никогаш нема да ме напушти кога препознав некои чувства кај мене кои ретко ми ги предизвикуваат музичари што творат на македонски јазик. Откако го ислушав првиот пат од почеток до крај, ја имав истата насмевка како при раните слушања на Heart Core и денот кога ги разбрав Фолтин. Знаеш кога нешто комплетно ќе успее да ти ја изолира околината за да ти понуди таков интимен аудио момент? Ова е тоа. После ти останува само љубопитно да продолжиш да чепкаш низ деталите. А, Сизиф ги има во изобилство.

Кога решив дека ќе пишувам за бендот и албумот, имав и неколку песни со кои планирав повнимателно да се занимавам. Но, со секое наредно преслушување толку ја зацврсти целината што сега не би можел ништо да одвојам. Албумот е бесплатно достапен за слушање и превземање на нивниот bandcamp. Штета што нема опција да се купи, Pluto's Doubts заслужуваат и финансиска поддршка, без разлика колку би била симболична.
 

Исто така, никогаш претходно не сум бил повозбуден и да чујам следен албум од домашен бенд. Знам дека е рано, Сизиф допрва ќе го пробива патот до публиката и ќе започне да обележува генерации на слушатели, ама сепак сум нестрплив да дознаам што останува неистражено за Pluto's Doubts.

Тродимензионалниот концерт на Kraftwerk во Скопје

Еве, веќе неколку денови се приземјувам од концертот на Kraftwerk. Ја имав таа среќа трет пат да ги гледам во живо последниве години и секој пат сум бил затекнат неспремен од надреалниот спектакл што го приредуваат. Денеска би било одвишно да се навлегува во величината и влијанието на Kraftwerk, ете нека сведочи фактот што можат без проблем да распродаваат турнеи и покрај тоа што последниот студиски материјал им од пред петнаесет години. Но, Kraftwerk се една поинаква машинерија чија уметничка безвременост никогаш нема да им дозволи нешто како "стара слава".

Временските услови не беа баш најсјајни тој вторник, па тргнав две недели порано за со Ивана и Наум да најдеме некоја пристојна позиција во партерот на "Борис Трајковски", зашто од некои причини дента кога ги пуштија билетите, опцијата за фан-пит не функционираше. Така што, овој пат бев лишен од приликата на роботите да им ги покажам од прв ред моите две цицки на кои пишува "Ralf" и "Hütter". 

Фотографијата е украдена од телефонот на Ивана

Откако влеговме внатре и ни ги поделија белите 3D наочари за да изгледаме како сељаци на транс, приметив дека фан-питот е единствената обележана зона за која е потребна посебна алка. Не сум сигурен дали е намерна 'луфта' на организацијата, ама сличен случај беше и концертот на Jean-Michel Jarre пред некоја година. Тогаш беа распродадени картите за партер и моравме да земеме поскапи за трибини како тетки на романтичен Владо Јаневски концерт, ама можевме без проблем да се движиме секаде, па се симнавме одма во лабаво пополнетиот партер. 

Kraftwerk се појавија на сцена точно во 20:30, како што беше најавено. Без минута доцнење, која можеби и ќе беше корисна за тие што заглавија на единственото мало шанкче за пијалоци во партерот каде што невоспитани фиромјани газат преку луѓе како да ќе умрат од дехидрација за недоизладено пиво. Си ги ставаме наочарите на фаца додека почнува да свири "Numbers" и во истиот момент почнувам да жалам што малку се посомневав дека целава турнеја со 3D концерти е можеби само штос за да се оправда истата. Да, секако е штос, меѓутоа е наменски, ефективен и исклучително квалитетен.

Сите тие проекции позади што ги придружуваат песните совршено функционираат и на нивните стандардни настапи, но е необјасниво возбудливо кога ќе те 'надлета' бродот на "Spacelab" или компјутерот од омотот на Computer World (кој патем, речиси цел го отсвиреа). Не сум сигурен дали e до мојата неконтролирана еуфорија, ама волку добро 3D немам видено во ниту едно кино до сега. Концертите на Kraftwerk секогаш кулминираат со роботите кои стапуваат на сцена за изведбата на "The Robots". Но, овој пат нивната глава, торзото и 'голите' екстремитети беа еволуирани во комплетните андроидски верзии на членовите. Не би имал проблем ако еден ден и целосно ги заменат, зашто Kraftwerk се веќе инсталација која можеби го надминува човечкиот фактор. 

Којзнае кога пак нешто вакво ќе ни стапне во жабокречинава, па малку и жалам за дел од смартфон генерацијата што беше дојдена на концертот за да си разговара во кругче, без наочари. За жал, и звукот во салата во неколку наврати го губеше интензитетот, па бев дефокусиран од нивните муабети за минатиот викенд. Вакви дебили им ги грабнаа картите на луѓе кои можеби повеќе ќе ценеа концерт на еден ваков голем бенд, но тоа е. Убаво беше да се доживее ова. Секогаш ќе биде.

Дали уште веруваш?

Мислев дека Рики Морти ја има најлошата публика додека не ги поминав последниве два месеци на /r/eminem. Можеби не си вметнуваат кисели краставици во анусот во нихилистички занес, ама нивото на нездрава опсесија и мемефицирања спаѓа во слична клиничка категорија. Дента кога стана очигледно дека кампањата за "лекот" Revival што третира atrox rithimus е вирален маркетинг за нов Еминем албум, секојдневно се затекнував на тој сабредит. Колку и да беше забавно расплетувањето на "доказите", сретнав уште една одвратна збирштина фанови. Секогаш кога ќе осетев дека ги гушам луѓето околу мене со зборење за Revival, одев таму да се утешам дека има и полошо.

На истото место се прелажав неколку пати за датумот на излегување на самиот албум, зошто пред да се утврди 15-ти декември за официјален датум, вадеа некои други, базирани на "траги" оставани низ скриените реклами. Кендрик така без голема најава пролетоска го објави DAMN, па некако глупавите теории од подрумските редитори имаа логика. Кога веќе кампањата беше во полн ек, се појави првиот сингл, "Walk on Water" со Бијонсе, интроспективна балада за средовечна криза, без бит. Види, јас сум отворено лажен рапер. Секогаш го поминувам тој тест кога ќе кажам дека It Was Written ми звучи подобро од Illmatic.

Сепак, колку и да сум свесен за комерцијалното присуство во творештвото на Еминем, пак мислев дека има некои граници кои не би ги поминал. Или барем не би ги поминал пак. Статусот на еден од најдобрите на сите времиња си го одбрани со MMLP2, има пари да ги купи сите црнци рапери сосе златни ланци, дали навистина му треба Бијонсе за да продаде или да биде релевантен кога и самиот е бренд одамна? 

Но, океј, си реков. Веројатно "Walk on Water" е само вовед. И, онака во текстот кенка како очекувањата за него се преголеми, како се плаши дека ќе разочара, дека фановите денес му се смеат, па мислев дека со тоа само дополнително ги спушта за да распали ќефски онака, како на The Eminem Show. Нели веќе не е млад, кажа речиси сè што има да каже, го посра Трамп скоро, сигурно на Revival ќе се занимава со теми што можеби повеќе му одговараат на искуството и возраста? И, секако со рап. Зашто беше прилично самоуверен кога тврдеше дека е "Рап бог", од каде оваа несигурност сега?

Датумот за Revival беше официјално најавен со листа од 19 нови песни. Ги читам имињата на соработките. Ед Ширан, Пинк, Алиша Киз, некој рапер што никој не го знае и уште неколку поп имиња за кои исто не сум сигурен дека се воопшто важни за некого. Го нема Дре, нема песна со Ројс, со Јела, D12 уште помалку, Slaughterhouse исто така... И, ова се само имиња што му се блиски соработници последниве години. Дури и јас бев од тие намагарчените што очекуваа со Кендрик да спукаат некоја сериозна тема. Или со било кој од денешниве актуелни рап гиганти. Ништо од тоа.

Тука некаде дополнително ми се размрда довербата, но и покрај невообичаениот избор на гости, превртеното американско знаеме на омотот некако ми ја одржуваше надежта дека ќе слушам накурчен албум, па макар и Eд Ширан да го завива референот на песна во која Шејди ја дига на клоци администрацијата на Трамп. Пресреќен што го имам албумот два дена пред официјално да излезе, конечно дојде моментот кога ќе дознаам колку и дали се исплатеше четиригодишното чекање.

"Walk on Water" е сепак интро кое се прелева во "Believe". "Believe" има бавен, замрачен, малку траперски бит, некарактеристичен за Еминем. Темата е сосема спротивна од онаа во "Walk on Water". Настапува смело и сигурно, елиминирајќи го секој сомнеж во себе, додека прави да се осеќаш виновно со прашањето од рефренот - дали и ти сè уште веруваш во неговите зборови? Свесен дека можеби бил единствената утеха во некои моменти за некого, во пет минути успева да те потсети зошто воопшто некогаш допрел до тебе. Во случај да си подзаборавил, се разбира.

Иако "Belive" нуди сигурност дека можеби на Revival ќе го чуеш тоа за кое си дојден, албумот понатаму се разводенува со досаден поп звук и мрзливо склопени матрици. Не ми е јасно зошто. Од Recovery навака имал и други поп соработки, ама никогаш вака некреативни и иритирачки. Што кур бара Алиша Киз да пее рефрен на политички набиена тема? Ако веќе си тргнал против Трамп, обиди се да звучиш како на "We As Americans", "White America" или "Mosh" наместо како љубовна песна од Бебе Реџа. Чија одлука било ова? На Пол Росенберг? Џими Ајвин? Каде е Дре на албумов? Го викна ли некој докторот? Или можеби Еминем стварно го изгуби умот откако ја фрли дрогата во ќенеф.

Изненадувачки, "River" со Ед Ширан не е воопшто лоша. Да, очекував да е таков нежен поп што ќе ја покрие и таа група од пазарот и ќе беше сосема доволно да е единствена со таков концепт, ама Revival страда од повеќе такви. Како пет пати да пробал да ја напише новата "Love The Way You Lie". "Need Me" со Пинк е веројатно најлошата песна од Еминем до денес. Ја прави "Ass Like That" да звучи како "Lose Yourself". Аранжманот е едноставно лош по секој основ, не е ни генеричко поп хитче какво што очекував дека ќе биде.

На минатиот албум ја имаше "Headlights" каде што се извини на мајка му, и тоа е сосема океј. Луѓе созреваат, се менуваат и некогаш неславните постапки од минатото заслужуваат вакво третман, особено ако претходно такви драми се одвивале пред цела јавност. На Revival со "Bad Husband" испраќа слична порака и до Ким, очигледно неговата вечна непроболена љубов која исто како и мајка му, беше долгогодишна мета за неговите морничаво навредливи стихови.

Revival го затвораат две споени песни кои се исто така исполнети со каење и извинување, овој пат насочени кон ќерка му Хејли. Се навраќа на најраните почетоци на кариерата, на предозирањето пред Relapse и зборува за каков би бил животот на неговите најблиски без него. Кога веќе не можам да го добијам нестабилниот Слим Шејди, се задоволувам и со ваков искрено емотивен Маршал. Затоа и сум запрепастен од пропуштениот потенцијал на Revival. Стариот уште може, ама некој тука решил да се заебава. Жално е ако идејата било да се задоволи ама баш секоја публика. Успешен беше и кога не се трудеше секаде да притрча.

Продукцијата и изборот на битови е катастрофа, барем на поголемиот дел од албумот. Рик Рубин дефинитвно треба да излезе од студиото на Еминем и да оди да продуцира нешто друго, а за Алекс Да Кид можеби е дојдено времето да се проба во некоја друга бранша. Ете, Дре го нема освен како извршен продуцент и веќе се помирив со тоа, ама како може покрај толку квалитетни битмејкери да имаш две-три ствари кои се семплови на познати песни како "Zombie" и "I Love Rock'n'Roll"? Како да сум влетал во Балет и некој невешто да микса досадно рокче со Еминем акапели. Што му фали на Фредрек како продуцент? Единствената негова ствар тука, "Framed", е баш она што најдобро функционира (заедно со "Believe"), макар и што звучи како да е излезена од Relapse.

Види, разбирам дека секој музичар треба да има прогрес и да експериментира со звукот. Меѓутоа, претераното шашаво експериментирање е најголемата маана на Revival. Не само од музички, туку и од тематски аспект. Насекаде е, на сите страни. До сега сите претходни албуми му имале кохерентна целина и покрај ситните отстапувања. Овде не сум сигурен што се обидува да направи. Дали е самоанализа на човек што наскоро ќе наполни 50 години? Можеби е компилација на евтини љубовни графити? Сигурно не е политички албум, со што изгуби супер прилика да застане зад и биде гласот и на оваа генерација. Revival нема никаков идентитет, најмалку како рап издание.

Доколку ова е навистина последниот албум, што и не би било логично зошто се вика Revival нели, ова не е начинот да си одиш. Ама, срамота е од пеесетина снимени песни овие деветнаесет да биле најдобриот избор. Најтажно е што уште може да рапува и да пишува, и покрај тоа што треска некоја аматерска фора повремено. Да, некогаш флоуто му е испрекинато како Сири, меѓутоа пак не е полошо од очајниот избор на битови. Не сме на /r/eminem за да се убедуваме дека ова му е најдоброто нешто во кариерата и да му го јаваме курот само зашто е Еминем. Aлбумот е лош, досаден и исцрпувачки. Од тие деветнаесет едвај девет се подносливи за слушање, другите ги премотувам од срам. Некои веќе ги избришав од плејлистата.