Четвртата и петтата сезона на Lost

Така слеано ги изгледав четвртата и петтата сезона изминативе денови што додека седнам да го пишувам ова почна да ми бледее разликата меѓу двете. Факт е дека петтата сезона малку побрзо ги движи работите кон финалето на серијата, па повеќето клучни случувања кои ги отплектуваат мистериите се таму фокусирани, меѓутоа четвртата е она каде што серијата прави значителен пресврт. Како што кажуваат и самите ликови, тука е моментот каде што науката е оставена позади.

Четвртата сезона воглавно се занимава со шесте ликови што го напуштаат Островот. Нивното враќање за јавноста е вистинско чудо, бидејќи надвор од Островот авионот е "најден" и сите патници се наводно мртви. Lost тогаш воведува уште поголеми заговори за Островот и страните кои водат долгогодишна војна за него, но повеќето прашања од претходните сезони уште остануваат во сенка. Се открива многу малку, а се купот со мистерии продолжува да расте во обем. Иако сезоната е пократка од првите три поради тогашниот штрајк на сценаристите во САД, повторно знае да завлече и си потапка во место.

 

Најважното во четвртата сезона е тоа што Lost ги утврдува научно-фантастичните нишки и патувањето низ време врз кое подоцна ја гради петтата сезона. Целата механика за како тоа функционира ја гледаме во епизодата "The Constant", веројатно најсветлата точка во тие 16. Не дека не беше ефективно, меѓутоа создаде некој помалку очекуван шок. Тогаш не ми беше јасно за таквото нагло свртување, ама претпоставувам дека до тој момент Кјуз и Линделоф биле толку закопани во отпишување на секоја "логична" теорија од публиката што морале да се потпрат на нешто вакво за да си го ископаат патот назад. 

Првиот пат кога ќе го видиш тоа, некако e тешко за прифаќање. Не дека три сезони наназад случувањата беа во доменот на рационалното и реалното, ама секако дека очекувавме нешто повеќе од псевдонаука. Сепак, Островот мораше да биде нешто повеќе од обичен остров, па ако настојуваш подетално да му ја истражиш историјата, можеби патување низ време и не е така лошо наративно средство. Прекршувањето беше најавено уште во третата сезона, ама во следниве две е каде што новата насока успева асално да созреее.

Четвртата сезона има неколку големи моменти што уште добро сум ги памтел. Не бев изненаден како претходно, веројатно поради тоа што остатокот е некако млак во споредба со сите останати. Се гледа дека имаат само трошки од идеите понатаму, па повеќе звучи како вовед што некако успева да игнорира многу од веќе воспоставениот тон. Петтата сезона веќе постепено почнува да ги расплеткува работите.

Иако почнува бавно, има најконзистентен квалитет и темпо. Крајот веќе се чувствува, па не губи време на ништо. Секоја епизода е важна и нуди некакви одговори на долгогодишните прашања. Многу од претходните мистерии се некако турнати настрана, некои и ден денес не се прецизно одговорени, ама паралелно успева да си игра со патување низ време и објаснување на митологијата на Островот. Жалам што никогаш серијата не воспостави појасна врска меѓу египетските мотиви и како успеале да стасаат до моменталните случувања, ама воглавно има доволно информации да си извлечеш некаков заклучок. Доколку некогаш серијата се врати пак на телевизија, некои недоразработени идеи од овој тип би биле совршена подлога за спиноф.

Петтата сезона е тонално отцепена од сите претходни. Ако ја пропуштиш четвртата ќе ти изгледа како сосема друга серија. Патувањето низ време поправа некои работи, меѓутоа отвара и други парадоксални дупки, како што наложува и самиот концепт, за жал. Во еден момент дури и самите ликови делумно го кршат четвртиот ѕид обидувајќи се да најдат одговор на прашањата што и ти ги имаш. Но, колку и да е добра, не ми беше толку возбудлива на ова прегледување како првите две. Баш тогаш зборував дека ги знам одговорите, ама не ги памтам точните прашања. Епа, баш во петтата почнуваат да доаѓаат тие одговори и не можеш да ги заборавиш.

Најинтересното е како големиот пресврт што има најголема улога во последната сезона е наместен тука. Цела сезона те наведува дека Лок е Лок, а не црниот чад што му го превземал обликот и се обидува да ги изманипулира сите за да стигне до Џејкоб. Ова во ниеден момент не можеше да се предвиди на првото гледање, а сега приметив дека сезоната во повеќе наврати остава трошки и ти навестува што навистина се случува. Ако некогаш продуцентите имале идеја како ја завршат серијата, тоа е очигледно петтата сезона. Дури и најбаналните објаснувања супер функционираат ретроактивно.

Финалето на петта сезона успева да заокружи многу работи. DHARMA е речиси целосно демистифицирана, ги знаеме клучните играчи на Островот и нивните мотиви сега се многу појасни. Доколку сезоната имаше толку епизоди колку првите три, воопшто би немало потреба уште една цела за да ги спои сите делови од сложувалката. Затоа и мислам, или барем така памтам, дека последната сезона растегнува работи и дополнително комплицира само за да остане доследна на репутацијата на серијата. Возбуден сум што наскоро ќе почнам да ја гледам, како и да е. Ја имам најмалку три пати прегледано до сега, ама некако деталите ми се матни за разлика од тие во четврта и петта.