September 28, 2025

Swamp Thing на Скот Снајдер

Скоро го препрочитував Swamp Thing на Скот Снајдер и се шокирав кога ги видов датите на издавање. Неверојатно е дека поминале четиринаесет години од Новиот 52 универзум, кога DC ги ресетираа сите нивни стрипови и приказни и ги почнаа пак од прв број. Меѓу тогашните тазе 52 наслови се најде и оваа хорореста приказна, која всушност беше и моето прво прописно запознавање со ликот. Со должна почит кон легендарниот Saga of the Swamp Thing на Алан Мур што отпосле го читав, оваа итерација на Скот Снајдер некако уште ми е најдрага, особено Raise Them Bones аркот.

Влијанијата од Алан Мур се очигледни, веројатно не ни можеш да ги прерипаш, меѓутоа Снајдер создава свое дело кое лесно успева да процвета во постоечкиот обновен свет каде истовремено покрај вакви чудовишта опстојуваат и суперхерои како Бетмен и Супермен. Паралелно со Swamp Thing, Снајдер го пишуваше и водечкиот Batman наслов со веќе култните The Court of Owls и The City of Owls, па јасно е дека DC знаеле кому да го доверат ова. Апсолутен мајстор на занаетот, а низ годините што следеа се докажа како таков во повеќе прилики.

Неговиот Swamp Thing има осумнаесет броеви собрани во три колекции, заедно со специјалните, a последната вклучува неколку изданија и од Animal Man на Џеф Лемир кои го сочинуваат кросоверот Rotworld, по кој Снајдер му го предава пенкалото на Чарлс Соул. Снајдер вешто се снаоѓа со предизвикот да го продаде ликот на чудовишниот Свомп Тинг на публика која за првпат се среќава со него, концептите околу и негативците како Антон Аркејн што му ја матат водата во мочуриштето.

Според митологијата на Swamp Thing, во светот постојат неколку конфликтни мистични елементални сили кои претставуваат различни аспекти на универзумот, животот и смртта. Меѓу нив се Зеленото, кое го опфаќа растителниот свет, Црвеното што е целиот животински свет сосе луѓето, додека Гнилежот ја претставува смртта и распаѓањето. Овие елементални сили имаат сопствени аватари кои во суштина се нивната физичка манифестација. Многу е покомплексно и поинтересно отколку што го објаснувам, ама во кратки црти отприлика вака се поставени работите. 

Свомп Тинг е аватарот на Зеленото. Историски, најчесто e ботаничарот Алек Холанд, кој по сплет на околности се трансформира во вакво мочуришно чудовиште. Во некои итерации технички и не е самиот тој, туку се затекнува мртов во ситуација каде што аватарот ја презема неговата свест за да се изгради. Снајдер нуди малку поинаква варијанта на оваа приказна и наоѓа друг начин да го претвори Холанд во Свомп Тинг, без притоа да ги изгуби клучните својства на ликот. 
 
Не дека немаше драстични редизајни во Новите 52, меѓутоа овие како Свомп Тинг што не се од главната постава можеа да претрпат сè и сешто без да галамат читателите. Затоа и ќе приметиш колку Снајдер е креативно опуштен со пристапот овде и како целото е ќефски создавано со љубов. Не дека неговиот Batman е нешто помалку префинет, ама ваквите "помали" наслови повеќе трпат експериментирање со формата. Правилата можеби се посродни за суперхеројските наслови, но во ниеден момент нема да осетиш дека хорор штофот на Swamp Thing трпи поради нив. Напротив, Снајдер и таму оди далеку, а тимот цртачи маестрално ја пресретнува целата гротеска на приказните баш како што прилега.
 
Иако целата приказна убаво се заокружува во целина, некако повеќе ми лепат првите два арка. Rotworld финалето е супер, меѓутоа лик како Свомп Тинг ми е многу поефективен во компактни поинтимни приказни наместо глобални апокалиптични настани, без разлика на важноста што ја има во нив. Ништо против голем акционен спектакл, ама доаѓа малку нагло во споредба со поумереното темпо на претходните две приказни иако и тие градат кон ова. Не дека е вистинска замерка ова, повеќе е лична преференца секако. Може следен пат ќе го прелистам и Animal Man аркот од Rotworld за другата перспектива.
 
Swamp Thing на Снајдер во секој случај е феноменален и апсолутно вреди да се прочита. Дефинитивно е меѓу најдобрите наслови што излегоа од 52 ерата. Одличен авантуристички хорор, визуелно е бескпрекорно, па дури и романтичниот момент со Абигејл Аркејн е фино скоцкан, нешто што многу од 52 насловите често знаеа тромаво да го изведат. Не верувам дека постои подобар модерен вовед во Свомп Тинг. Raise Them Bones комотно би можел да го препорачам и пред тие на Алан Мур, чисто за појасен контекст, иако како литературни дела тонално многу се разликуваат. Ги стокмив и тие на Чарлс Соул за читање, ми се отвори некој апетит за Swamp Thing. Ги немам читано неговите, а знам дека малку го припитомува наративот после ескалацијата во Rotworld
 
Види такоѓе:

September 1, 2025

Омилени хорор филмови 2020-2024

Додека се наканам да составам листа со омилените хорор филмови од тековната година, поминаа неколку. Годините пред пандемијата донесоа некоја нова енергија во жанрот, а се појавија и ликови како Роберт Егерс, Мајк Фланаган, Феде Алварез и Ари Астер чии остварувања веќе имаат култен статус и свој придонес кон обликувањето на современиот хорор. Не можеш да ги прерипаш ни Џордан Пил, ниту Џејмс Ван кој и во 2010-тите остави значителен белег во жанрот. Ренесансата од минатата декада природно се прелеа и во оваа и ете трае до ден денес. Цел жанр е некако посвеж и постојано има нови автори со поинаков пристап кои не се плашат да експериментираат. 

За повеќето изгледани не стигнав саглам да седнам да си ги запишам впечатоците посебно, ама мислам дека ќе им најдам примена на листиве некогаш во иднина кога ќе ми се пригледа нешто од оваа ера. Тековнава година ќе ја изоставам со намера филмовите да се најдат на сопствена листа зимава. Ги одвоив тие што ми оставија најсилен впечаток од 2020 до лани и за кои претходно немам пишувано посебно. Многу добри филмови имаше секоја година, не беше воопшто лесен изборот. Да не биде премногу гужва, листата подоле е прв дел од поширока селекција што планирам да ја објавувам постепено. 

The Dark and the Wicked (2020)

Како фан на хорори сместени во рурални припиздини, лесно му се препуштив на The Dark and the Wicked. Одамна се немав толку ежено на филм. Таман мислев дека сум имун, ова успеа да ме извади од памет во неколку наврати и тоа без премногу да се потпира на евтини штосови. Не дека нема, ама уште од почетокот воспоставува таква безнадежна вознемирувачка атмосфера која совршено го прави ефикасен и без да те фаќа на препад. Режијата и фотографијата се исто врвни, преубав е секој кадар. За мене ова е најдобриот филм на Брајан Бертино до сега.

Malignant (2021)

По првата екскурзија во суперхеројскиот жанр, Џејмс Ван сo Malignant се враќа на домашен терен каде што очигледно е најкомотен. Malignant е можеби најлабавиот во хорор каталогот на Ван, ама баш тој полежерен тон ги прави сите бизарности во филмот да се толку функционални. Иако моменти што се лесно предвидливи и понекогаш глумата не е скроз сјајна, комплетно успева да надомести за сите недостатоци со забеганата ескалација на крајот, ама и со спретноста на Ван со камерата низ цел филм. Мило ми е што уште наоѓа начини да е креативен како режисер и покрај тоа што последниве години е почесто со продуцентски ангажмани.

Barbarian (2022)

За ниеден друг филм од листава не сум бил толку среќен што сум му седнал со нула предзнаење. Не дека за другите се спремам, ама за некои и без да сакаш може ќе фатиш нешто ненамерно или некако им е очигледна тематиката. Barbarian вешто си игра со насоката на приказната и општо целото темпо, што едвај ти дозволува да имаш некоја точна претпоставка за што точно се случува. Притоа цело време те гуши со неизвесност и токми едно од најгрозните откритија во поновово време на хорор филмови. Импресивно режисерско деби на Зак Крегер, инстант класика. Едвај чекам да го гледам Weapons.

Talk to Me (2022)

Имав некои неосновано ниски очекувања од Talk to Me. И покрај позитивните коментари и препораки, некако долго се промашувавме. Ме затекна неспремен. Тоа што претходно го знаев ми создаде слика дека е некаков млак шаблонски тинејџерски хорор, а испадна дека е еден од поинвентивните во последниве години, мајсторски спакуван и покрај скромниот буџет. Се радувам кога ќе видам нешто што знае како да размрда изморени жанровски тропи и елементи. Сосе годинешниот феноменален Bring Her Back, очигледно е дека браќата Филипу си го знаат занаетот и се решени да ја обележат оваа декада.

Evil Dead Rise (2023) 

Реално немало лош Evil Dead филм до сега, а и серијата Ash vs Evil Dead беше одлична. Мило ми е што со Evil Dead Rise франшизата фаќа нов правец и што ова не е директно продолжение или стандарден римејк. Пак се осеќа дека е од истиот штоф, само живнат со нова локација и малку поинаков амбиент. Тонално е негде помеѓу трилогијата на Рејми и верзијата на Феде Алварез, што некако одлично функционира. Не е "страшен" во класична смисла, ама има крв и насилство во изобилие за да ги задоволи и тие апетити. Сем Рејми и Брус Кембел ветуваа нов Evil Dead на секои две години доколку Rise запали кај публиката, па наскоро би требало да го пречекаме Evil Dead Burn.

When Evil Lurks (2023)

Аргентинскиот When Evil Lurks ми е еден од најзабавните филмови од последниве неколку години воопшто, од било кој жанр. Стварно е интензивно искуство. Освен што визуелно е бесмилосно брутален за долго да ти останат некои моменти во глава, има прилично интересна интерпретација на класична хорор тематика која му помага да се одвои и во сопствениот поджанр како еден од најсвежите. Толку добро и уверливо го гради светот во кој опстојува што нема шанси да не те повлече. Веќе се крчка продолжение и баш ме интересира како би се надополнила митологијата.

Nosferatu (2024)

По феноменалните The Witch и The Lighthouse, се израдував што најиконскиот вампир му го доверија на Роберт Егерс. Иако инспирацијата се темели на оригиналниот филм и книгата на Стокер, Егерс си овозможува доволно креативна слобода за да го одвои Nosferatu како авторска интерпретација која би било глупо да трпи споредби. Визуелно е фантастичен, еден од поубавите филмови во последниве години. Специфичниот стил на Егерс извонредно лепи со ваква приказна. Веќе е докажан мајстор за создавање морничав амбиент каде што лик ко Носферату може да вирее беспрекорно, a Скасгард со улогата се зацементира како едно од најеминентните имиња во денешниот хорор. 

Immaculate (2024) 

Го гледав кратко пред Сидни Свини да завладее со светот. Едвај знаев која е, не ја ни памтев од Once Upon a Time in Hollywood и се изненадив колку способна актерка е, а Immaculate има некои исклучително интензивни моменти што феноменално ги носи сама. Друга работа што не ја очекував е ваков сочен модерен nunsplotation филм. Скроз еснафски, одличен. Плус, сниман на локација која во седумдесеттите ја свртеле повеќе хорори од италијанската школа што му додава уште една симпатична нијанса. Некој месец покасно излезе и The First Omen, приквелот на The Omen, кој исто така успешно нагази во поджанрот, па можеби ќе имаме среќа да видиме уште некоја современа варијација.