September 28, 2019

Назад на Островот: Петнаесет години од почетокот на Lost

Ах, Lost. Ако на ден кога немам помислено на Breaking Bad или BoJack Horseman ме прашаш која ми е омилената серија воопшто, одговорот сигурно ќе биде Lost. Можеби малку збунето ќе се намрштиш, а јас на прашалната гримаса веројатно би ти возвратил со "Ама, јас другачие ја гледав, затоа" и ќе ја смениме темата или ќе се зазбориме за некои "сто пати подобри" серии. Да, знам дека ти станала глупа во текот на сезоните или кон крајот. Јасно ми е дека понекогаш сценариото добиваше импровизиран попатен третман и знаеше да заскита во некои чудни криви насоки. И, сосема е легитимен тој впечаток за Lost. Сепак, за мене и неколку луѓе што ги познавам оваа серија беше поинакво, неповторливо искуство.

Многу пати сум ја раскажувал приказната за едно широко друштво, Lost и јас. Самото постоење на една таква приказна е доказ дека Lost не само што ги искриви општите правила на телевизијата, туку напиша и сопствени за како може да биде сервирана и консумирана. Не верувам дека било што друго од поп културата ќе ми овозможи еднаш неделно да имам нешто како што беше ритуалното собирање што го викавме "Lost кафе". Одиш да си се видиш со другарите, ама средбата веќе има однапред одредена тема - ќе дискутирате Lost теории, откако претходната вечер повеќето од вас окапале да ја гледаат новата епизода во живо на некој пиратски ABC крш стрим со два пиксела вкупно.


Најзабавното беше меѓу сезони. Тука расцепкувањето на Lost теориите и мистериите го достигнуваше врвот. Она време измеѓу епизоди за публиката да ги вербализира сопствените препоставки и толкувања беше кратко, само една недела, ама сепак специјализираните Lost фан-сајтови, блогови и форуми генерираа обемен материјал. И, покрај тоа што се занимаваа со теми кои претежно врзуваа епизода со епизода, имаше доволно за да отпечатиш цела книга со најкреативните. Сега замисли го ова од финалето на една сезона до почетокот на друга. Замисли само колку материјал имаа тие што детално ги пишуваа теориите. Оваа посветеност на заедницата ти овозможуваше да бидеш учесник во серијата дури и кога имаше пауза од прикажување. Да можеш да живееш и дишиш Lost постојано. И, верувај го правевме.

Но, не беше тајна дека Дејмон Линделоф и Карлтон Кјуз исто така дремат на интернет и читаат што публиката теоретизира за природата на нивните мистерии и тајни. Не беше ни тајна дека Линделоф и Кјуз намерно се трудеа да ги избегнат и да понудат тотално различни, потег што според многумина го оштети раскажувањето и текот на серијата. Сепак, тоа беше можеби и првиот пат каде што публиката така активно учествуваше во обликување на парче поп култура и тоа самото по себе ми е крајно фасцинантно. Се сомневам дека ваква интеракција може да се повтори. Не, The Last Jedi не е таков случај.

По повод неодамнешната петнаесетгодишнина од почетокот на Lost, им седнав на првите неколку епизоди. Можеби не ги памтам сите детали, ама општо трагите што ги остави целата серија ми се некако свежи, па прегледувањето немаше некоја особена носталгична нота. Ама, сега после сите овие години од финалето на Lost во 2010 кога сум нагледан со други ствари, баш се изненадив од тоа како одлично се држи пилот-епизодата денес и колку внимателно и прецизно ја гради основата за серија што инстантно ќе те зграпчи. Една од јадиците е фрлена уште во првите десет минути, кога Џек се буди во џунглата и публиката набргу конта дека се наоѓа среде тензичен хаос од тазе срушен патнички Боинг на песочна плажа.

Како што прогресира пилот-епизодата (и нејзиниот втор дел), постепено ти фрла некои трошки кои даваат уште позастрашувачки нијанси на целата авионска несреќа. Не ти е познато нивното потекло и природа, а сè што откриваш е од перспектива на ликовите и како тие реагираат на тоа што обично не го очекуваш на било каков остров, а најмалку на еден ваков тропски. Да, поларната мечка ја гледаме сите, ама ни ти, ни ликовите не знаете како и зошто се нашла таму. Тоа беше и најдобриот наративен момент од Lost, што намерно ретко нудеше друга перспектива. Флешбеците беа една, ама пак воглавно се занимаваа со раскажување на паралелна приказна која обично ги поткрепуваше постапките, мотивите и конфликтите на ликовите на кои островот им имаше наштелувано различни правила.

Затоа, и не беше многу тешко Lost експресно да се здобие со таква верност од публиката и да ја потткнува нејзината креативност. Идејата на пилот-епизода е нели да ја продаде серијата на телевизиската мрежа, меѓутоа Lost истовремено испишуваше историја и создаваше шаблон кој беше насекаде копиран и експлоатиран во годините што следеа. Никнаа еден куп нови серии кои си ги лепеа етикетите "следната Lost", ама едвај издржуваа по сезона, најмногу две. Очигледно тешко разбираа дека Lost не се само мистериите, туку и грижливо скоцканите ликови преку кои тие мистерии ја добиваа смислата и тежината. Добар дел од тие серии ги гледав, сигурно за едно пет-шест од нив имам пишувано и по Crapwerk. Спојлер: ништо од нив во ниеден дел не се ни приближи до Lost

Влијанието на Lost е присутно и денес, иако серијата ја нема веќе девет години. Ги нема ни сериите кои се обидуваа да бидат слични, тоа целосно замре откако ништо не го повтори успехот со штосовите што Lost ги смисли. Денес можеби ќе сретнеш некои познати наративни елементи во понови серии како Westworld и нејзината благо-опседната публика, меѓутоа и тоа е далеку од тоа што на времето го проаѓавме со преживеаните од Oceanic Flight 815 и сè што Островот го имаше спремно за нив. Единственоста на Lost е во тоа што комплетно ја исцеди таа потреба за телевизиска мистерија. Никогаш нема да се случи пак, а и нема потреба. Островот засекогаш ќе биде тука да те пречека, а судејќи по тие неколку епизоди што ги гледав деновиве и во 2019 е супер дестинација.

1 comment:

Дезмонд said...

Искрено ми се допаѓа тоа што постои чоек кој на тема "Lost" размислува многу слично со мене.

Пис.