April 25, 2018

Ретроспектива на From Dusk Till Dawn

Пред некои дваесетина години детето Бојан загледа еден филм на телевизија за двајца браќа криминалци кои бегаат од законот после грабеж на банка и немаат проблем со убивање луѓе и земање заложници. Браќата Геко со киднапираното семејство ја поминаа границата со Мексико и завршија во барот "Тити Твистер" каде што Бојан виде како гола Селма Хајек игра со змија по маси. Во истиот тој момент Бојан од дете стана маж, а Селма Хајек и нејзините колешки се претворија во вампири и ги нападнаа недолжните гости во тој проклет мексички "Балет". 

From Dusk Till Dawn e eден од филмовите кои го обележаа времето на телевизијата каде што  без предупредување во сред бел ден можеше да затекнеш насилна и вознемирувачка пиратска содржина. Толку често го даваа што го имав снимено и на касета, а сепак го оставав и кога пак одеше на телевизија. До ден денес го сметам за еден од моите омилени филмови од било кој жанр. Презабавен е, со феноменални ликови, саундтрек, сцени и дијалози што веројатно ќе ти останат засекогаш во сеќавање, па макар и еднаш да го имаш гледано. Пиштолот на Секс Машин или репликите на Сет Геко не се бришат лесно.


Легендарниот мајстор за специјални мејк-aп ефекти Роберт Курцмен, ја смислува приказната неколку години пред нејзината реализација во 1996. Тарантино го пишува сценариото, а за возврат од Курцмен ги добива ефектите за сцената со увото во Reservoir Dogs, нешто што имало вредност на 1500 долари. Тарантино дури добива и понуда за режисерскиот ангажман, ама поради изборот да се фокусира на неговата улога во филмот, таа позиција на крајот завршува кај Роберт Родригез.

Можеби и ваквиот спој на двата таленти и најмногу му годи на From Dusk Till Dawn, особено поради наглата промена на стилот кога од крими трилер се претвора во крвав хорор. Можеш лесно да видиш каде и како двајцата својствено го допреле филмот - Тарантино со проникливите дијалози, а Родригез со способноста да направи фрка во бар. Но, сепак идејата филмот да го преврти дејствието наопаку била на Курцмен, нешто што лично го сметам за еден од најспектакуларните пресврти што сум ги доживеал на медиумот. Штета што студиото решило да вклучи сцени од вториот дел од филмот во трејлерот, ама па среќа што не знаев што ме очекува првиот пат кога го гледав.


Ова е и филмот што ја лансираше филмската кариера на Џорџ Клуни. Откако неколку актери кои Родригез и Тарантино ги сметале за посоодветни не биле во можност да излезат во пресрет, се решиле за Клуни кој тогаш бил актуелен по улогата на докторот Рос од E.R. серијата. Тарантино се фурал на идејата дa ќе го преобратат добриот доктор во некој што испраќа луѓе на ургентен. Клуни е феноменален во улогата, тешко ми е да замислам некој друг како Сет Геко. Динамиката со шизофреничниот Ричи на Тарантино му е ненадминлива. Којзнае каков Бетмен ќе беше со подобро сценарио во онаa лакрдија на Џоел Шумахер.

Популарноста на From Dusk Till Dawn му донесе две шкарт продолженија и серија. Продолженијата се обидуваат да ја прошират митологијата, претпоставувајќи дека на некому му е грижа од каде и зошто дошле вампирите. Оргиналот функционира баш поради тоа, знаеш за нив колку и самите ликови и си поеднакво затекнат од таквата несекојдневна ситуација. Освен тоа, во продолженијата не се инволвирани Тарантино и Родригез, па тонално се далеку побледи како во сценариото така и во режијата. Серијата го тегне целиот оргинален филм низ една сезона, па понатаму си зема сопствен правец, меѓутоа никогаш не ми изгледала доволно привлечно за да дадам шанса.

From Dusk Till Dawn е одличен печат за деведесеттите. Не само што ги преклопува кариерите на двајца независни режисери кои скоро успеале да си ги направат имиња звучни, туку е и еден од најмаркантните примероци од жанрот што тој период како да страда од потрага по идентитет и фокус. Баш и нестандардниот смел настап е веројатно главната причина за неговиот денешен култен статус кај публиката. Единствен е од неговиот вид, не видовме ништо слично од тогаш, а и нема потреба. 
 
Види такоѓе:

April 12, 2018

Кита у Била

Исклучително тешко ми е да издвојам еден филм на Тарантино како омилен. Дури и на оние што сум ги доживувал како најслаби при првото гледање, со секое следно сум се колебал да им ја залепам етикетата на магнум опус. Скоро ги гледав двата Kill Bill и сега ако ме прашаш веројатно нив би ги посочил како неговото најголемо дело. Не само по должината туку и распонот на приказната и елементите кои ѝ орбитираат околу јадрото. Тарантино никогаш не ја криел фасцинацијата со стари филмови и специфични жанрови, има и два вестерни зад себе, меѓутоа тој совршен амалгам на неговата вештина и оние од кои учел и бил инспириран ми е најизразен во Kill Bill.

Филмот се р'ти на паузите од снимањето на Pulp Fiction каде што со Ума Турман го конципираат ликот на Невестата, платен убиец кој сака да го замени моменталниот ангажман со понормален начин на живот. Не само звучниот наслов, туку и сцената што го отвора Kill Bill Vol. 1, кога ја гледаме Ума Турман на претсмртни маки во невестински фустан по крвава свадба е смислена десет години пред да биде снимена. Но, Невестата го преживува тој масакар и после неколку години во кома тргнува да прешкрта неколку имиња од листата на одговорните меѓу кои најбитното е нејзиниот поранешен работодавец и љубовник, Бил.


Во Kill Bill главната струја е одмаздата, a Тарантино користи неколку грајндхаус школи за да ја спроведе. Шпагети вестерни, самурајска кинематографија, кунг фу филмовите на Shaw Brothers Studio, комбинација која е толку функционално изнесена што и покрај бројните познати референци, мотиви и архетипски ликови, пак ти нуди чувство на нешто уникатно. Ситните штосови како повивањето на Невестата во мистерија кое оди и до цензурирање на нејзиното име кога друг лик го изговара до моментот кога подоцна е конечно откриено или брзите зумирања во лицата пред борба се само дел од деталите каде што Таратино се расфрла со извонредниот мајсторлук. Некогаш дури и дијалозите се така склопени да го емулираат 'евтиниот' стил на неговите омилени филмови.

Приказната која не е секогаш хронолошка е сегментирана на делови кои се референцираат меѓусебно со цел да ја зајакнат експозицијата. Како што пишува Роџерт Ибер во неговата рецензија, Тарантино тука раскажува и без приказна, бележејќи  само клучни моменти. Но, тоа не значи дека филмот ја губи доследноста, баш напротив, токму преку ова ја постигнува неговата симпатична привлечност. Дури има и цела аниме сцена која можеби и не би поминала поинаку кај студиото поради експлицитноста на темата. А, Тарантино не се воздржува да шокира со насилство и осетливи лајтмотиви.


Сцената кога Невестата се бори против приватната армија на О-Рен Иши е така понудена зошто била премногу крвава за да биде во боја. Кога цензорите реагирале на содржината на таа сцена, Тарантино тоа го врти во своја полза и го преправа во омаж на старите црно-бели самурјаски филмови. Сепак, поради фантастичната кореографија и режија, тој ефект само го зајакнува статусот на самата сцена која пак е комплетно изведена со вистински каскадери и практични ефекти. Попатен забавен факт, истиот кореограф е потпишан и на сцената во The Matrix Reloaded кога Нео се бори против двеста Агенти Смит.

Поради времетраењето филмот е поделен на два дела. Често слушам дека луѓе повеќе го преферираат првиот дел, ама и покрај малите тонални разлики пак не успевам да ги гледам како различни филмови. Ако веќе се затекнам во ситуација да треба да ги споредувам, за секоја сцена во едниот можам да најдам подеднакво ефективна и во другиот. Дури и Тарантино ги третира како целина и еден филм. Подоцна во Kill Bill: The Whole Bloody Affair резот со ситни измени ги спојува двата филмови во еден четиричасовен.


Од актерите е изваден максимумот. Ума Турман нема подобра улога од невестата Беатрис Кидо во кариерата, иако на почетокот не знаела ни мечот да го држи правилно. Којзнае како би изгледал филмот доколку Тарантино не ја одложел продукцијата поради нејзината бременост и била заменета со друга актерка. Но, занимливо е продукцијата не секогаш била така планска. Пример, јапонскиот бенд што свири во сцената во изакајата е случајно откриен откако Тарантино ги чул во бутик и се убедил со менаџерот да му го продадат ЦД-то. Подоцна решава дека не само што ќе им ја искористи музиката за саундтрекот туку и ќе ги покани на сетот со симболична улога.

Најзабавниот дел што го открив подоцна откако малку повеќе навлегов во кунг-фу филмот е целиот мит за Пај Меј. Ликот е често дел од тој тип на кинеска кинематографија, а Тарантино како најпрестижен комплимент, улогата за оваа верзија на Пај Меј му ја доделува на еден од најбитните актерите кои биле соочени со големиот Мајстор во претходните инкарнации - феноменалниот Гордон Лу од The 36th Chamber of Shaolin и еден куп други кунг фу класици. Тоа ми се свиѓа најмногу кај Kill Bill во однос на останатите Тарантино филмови. Влијанијата му се толку опширни што како одат годиниве и се запознавам со различни филмски школи, така можам да откривам нови моменти во него кои претходно не ми значеле многу.

Тарантино уште од 2004 зборуваше за можно продолжение каде што овој пат Невестата ќе биде мета на одмаздата на Ники Бел, малото девојче чија мајка е првата елиминирана од списокот. Дури имаше и гласини за приквел аниме филмови, ама последниве години сè околу можно остварување во истиот универзумот полека замираше до степен да денес Тарантино тврди дека воопшто ништо нема да го дочека денот. Можеби и подобро. Поголема желба ми е да видам како ќе се снајде со гангстерски филм за време на прохибицијата во САД отколку Kill Bill продолжение.

Види такоѓе:

April 2, 2018

Pacific Rim: Uprising е вториот најдобар филм на сите времиња

Порталот што ги донесе чудовиштата од дното на океанот и запретија со истребување на човештвото, немаше шанси да остане затворен. Неговата неактивност дури и некако долго потраја. Првиот Pacific Rim од 2013 го сметам за најоргиналниот блокбастер во последните десетина години. Не е адаптација на стрип, книга, линија играчки, не е ни римејк, ниту дел од голема франшиза, туку само својствено ги користи елементите од 'mecha/kaiju' жанрот.

Можеби поради непрепознатливоста на марката, Pacific Rim не успеа да завземе поцврста позиција кај публиката, меѓутоа сепак заработи солидно за да го обезбеди продолжението кое пред некоја недела конечно изби во кино-салите. Од сите овие "големи" филмови годинава Uprising е единствениот околу кој бев и сум уште возбуден. Ме интересираше во кој правец ќе ја тера приказната, како ќе гради врз фолклорната основа од кецот, дали ќе успее да го повтори шармантниот настап, но пред сè сакав да видам како џиновски роботи управувани од луѓе ќе се тепаат со интердимензионални монструми слични по размер.


Тоа е всушност р'бетот на овие два филмови, спектакуларните битки помеѓу две колосални сили се средството со кое Pacific Rim цели да ти го освои вниманието. Тоа и очекував да го гледам во Uprising, порталот пак да се отвори и да ја трансформира Земјата во поле каде што уште еднаш две цивилизации ќе си докажуваат чија големина е побитна. Uprising не отскокнува многу од оваа поставка, но додека стаса до таму се обидува да биде инвентивен со малку поразлични идеи кои претежно супер функционираат. 

Не само што нуди поблизок поглед на свет кој пред десет години бил разорен од чудовишта и роботи, туку заканата ја освежува со нови методи и мотиви. Хронолошкото поместување на приказната носи и нови ликови. Дел од нив се можеби неколку нијанси послаби од оние од првиот дел, но бидејќи филмот почесто гравитира околу комични ситуации нивната функција е соодветна. Да, Uprising е некако поблаг и повесел. Не можеш од ваков тип филмови да очекуваш да се доживуваат себеси премногу сериозно, но овде нивото е спуштено подолу.

Можеби отсуството на Гилермо Дел Торо е причината за малата промена на тонот, но Стивен ДеНајт надоместува со најаниме сцената што сум ја видел на филм која нема да ја спомнам поради спојлери. Во тој момент заборавив на сите невешти ситници, неконзистентната логика и начините за да се победи вакво каиџу и секој пат кога успевав да предвидам сцена. Некои пресврти тука и таму воспоставуваа баланс, меѓутоа таа сцена ме потстана од седиште.

Иако Uprising во моментов ја поларизира западната публика и критика, фетишот на кинезите за џиновски роботи сигурно ќе успее финансиски да го поткрепи следното продолжение. Мислам дека како филмски серијал има уште снага пред да го изгуби мирисот на ново или да почне да се пародира себе. Крајот на Uprising веќе го наговести следното продолжение, па верувам дека ќе сум повторно таму. Забавата е речиси беспрекорна.